The Third Force Plus

ԱՐՑԱԽՑԻՆԵՐԻ ՎԵՐԱԴԱՐՁԸ ՀԱՅՐԵՆԻ ԱՐՑԱԽ ԿԱՐՈՂ Է ՏԵՂԻ ՈՒՆԵՆԱԼ ԱՐԴԵՆ ՀԱՋՈՐԴ ՝ 2025 ԹՎԱԿԱՆԻՆ

Եվրամիությունը փորձելու է արցախցիների համար հատուկ կարգավիճակ սահմանել միջազգային ատյաններով և որոշումներով, որոնք արցախցիներին իրավունք կտան ապրել Արցախում ՝ չդառնալով Ադրբեջանի քաղաքացի և չենթարկվելով Ադրբեջանի օրենքներին

***

Արցախ վերադառնալու դռները բացվում են։ 3 սցենար

Արցախ վերադարձի թեման բաց է։ Այն ոչ միայն արցախցիների հավաքական ցանկությունն է, այլև միջազգային հետաքրքրության խնդիր։ Օգոստոսի 5-ին jam-news.net-ին տված հարցազրույցում Հարավային Կովկասում ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարն է անդրադարձել խնդրին, ակնկալելով, որ Բաքվի և արցախահայերի միջև ուղիղ բանակցություններ տեղի կունենան իրենց հայրենի շրջան անվտանգ և արժանապատիվ վերադարձի շուրջ։ Խնդրին չեն արձագանքել ՀՀ իշխանությունները, չնայած՝ ենթադրելի էր, որ քաղաքական շահառուն իրենք են։ Խնդրին, սակայն, անմիջապես արձագանքել է Բաքուն, նշելով, որ ծագումով հայերը կարող են վերադառնալ Ղարաբաղ, եթե հարգելու են Ադրբեջանի ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը։ Սա նշանակում է, որ եթե նույնիսկ Նիկոլ Փաշինյանն այս հարցի ուղղությամբ ակտիվություն չի ցուցաբերում, արցախցիների վերադարձի հարցն հարաբերությունների կարգավորման օրակարգում է։ Եվ վաղ, թե ուշ լուծում է ստանալու։ Ինչպես՞ է հնարավոր արցախցիների վերադարձը, և ե՞րբ այն տեղի կունենա։ Արցախցիների վերադարձի վերաբերյալ հանրության շրջանում քննարկվում է 3 սցենար։ Առաջինը՝ ԵՄ-ի աջակցությամբ և երաշխավորությամբ արցախցիների վերադարձն է, ինչի մասին ակնարկում է ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը։ ԵՄ-ի և արցախցիների շահերն այսօր համընկնում են։ Ինչքան ՀՀ-ում իրապես մեծանա ԵՄ-ի քաղաքական ազդեցությունն, այնքան թեման կգա առաջին պլան։ ԵՄ-ն նաև մարդու իրավունքների պաշտպանության ջատագով է հանդես գալիս։ Այս առումով՝ արցախցիների վերադարձը սկբունքային, արժեքային խնդիր է։ Կլաարն ակնարկում է նաև, որ արցախցիների վերադարձի հարցը խաղաղության պայմանագրի ստրագրումից հետո հայ-ադրբեջանական օրակարգի առաջին հարցն է դառնալու։ Եվ եթե խաղաղության պայմանգիրը ստորագրվի ԵՄ միջնորդությամբ ու երաշխավորությամբ, ապա միջնորդ երաշխավորին իրավունք կտա առաջ մղել նաև արցախցիների վերադարձի թեման։ Այստեղ հնարավոր է համարվում, որ ԵՄ-ն կփորձի արցախցիների համար հատուկ կարգավիճակ սահմանել միջազգային ատյաններով ու որոշումներով, որոնք իրավունք կտան արցախցիներին ապրել Արցախում, չդառնալով Ադրբեջանի քաղաքացի ու չենթարկվելով Ադրբեջանի օրենքներին։ Դրանից հետո ենթադրվում է, որ ԵՄ-ն խաղաղապահ առաքելությամբ արցախցիներին կարող է ուղեկցել Արցախ և տեղում երաշխավորել վերջիններիս իրավունքներն ու անվտանգությունը, փաստացի ապահովելով արցախցիների ինքնավարությունը։ Այս սցենարն ամենահավանականն է իրադարձությունների զարգացման ներկայիս համատեքստում։ Երկրորդ սցենարը ռազմական ճանապարհն է։ Սակայն այս սցենարը տասնամյակների նախապատրաստություն է ենթադրում։ Դրանից զատ, այս սցենարը հնարավոր է աշխարհաքաղաքական փոփոխություններին կամ համաշխարհային պատերազմներին զուգահեռ։ Ռազմական սցենարի պարագայում արցախցիները գերակա իրավունք են ստանալու իրենց կարգավիճակը որոշելու հարցում։ Չնայած՝ ՔՊ-ական իշխանությունները բանակի արդիականցման և սպառազինման որոշակի քայլեր անում են, սակայն դրանք ուղղված են միայն պաշտպանական խնդիրների։ Քանի դեռ ՀՀ-ն դե յուրե մնում է ռուսական ռազմաքաղաքական դաշինքների ուղեծրում, աշխարհում ոչ ոք չի պաշտպանի ՀՀ-ին Արցախն ազատագրելու պատերազմում։ Հետևաբար՝ այս սցենարը ամենաքիչ հավանականն է սուբյեկտիվ և օբյեկտիվ բազմաթիվ պատճառնելով։ Երրորդ սցենարի գլխավոր դերակատարները արցախցիներն են իրենց ղեկավարներով հանդերձ։ Եթե առաջին երկուսում արցախցիները երկրորդ պլանի դեր ունեին, ապա այս դեպքում նրանք են հանդես գալու նախաձեռնություններով։ Այս մասին է ակնարկում ԵՄ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը, ակնկալելով, որ Բաքուն և արցախցիները ուղիղ բանակցություններով արցախցիիների վերադարձի խնդրի լուծումը կգտնեն։ Կլաարն ուղղակի հուշում է, որ արցախցիները կարող են կազմակերպվել և մշակել բանակցային օրակարգ։ Այն կարող են ներկայացնել առաջին հերթին՝ ԵՄ-ին, ինչպես նաև ներքին և արտաքին այն ուժերին, որոնք արցախցիների վերադարձի խնդիրն օրակարգային են համարում։ Արցախցիները կարող են ձևավորել նաև ներկայացուցիչներ և բանագնացներ, որոնք ըստ հարկի կվարեն բանակցությունները և ժամանակի ընթացքում կհասնեն արդյունքի։ Այս սցենարի ամենադժվար փուլը Արցախի ներկայացուցիչների ժողովրդավարական սկզբունքներով ընտրությունն է։ Ընտրյալները լիազորված կլինեն հանդես գալ համայն արցախցիների անունից։ Եվ նրանց լեգիտիմությունը ոչ ոք կասկածի տակ պիտի չդնի։ Չի բացառվում, որ այդ ներկայացուցիչը լինի Բագրատ Սրբազանը, որին հաջողվել է սկզբունքայնություն դրսևորել և հույսեր ներշնչել բազմաթիվ արցախցիների։ Պարզ ասած՝ եթե խաղաղության պայմանագիրը ստորագրվի այս տարեվերջին, ապա արցախցիների վերադարձի խնդիրը 2025-ի հայկական օրակարգի առաջին հարցերից մեկն է լինելու։ Եվ եթե ՀՀ իշխանություններն ու քաղաքական համայնքը կարողանան ճիշտ դիրքավորվել այս հարցում, ապա արցախցիների վերադարձը կարող է իրականանալ գալիք տարի։ Թաթուլ Մկրտչյան

https://oragir.news/hy/material/2024/08/06/125633

Լուսանկարներում՝ հայ քրիստոնյա զինվորներ 1990-ականների Արցախյան պատերազմում

***

ՓԱՇԻՆՅԱՆԸ ԻՍԿԱԿԱՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄ Է ՀԱՅՏԱՐԱՐԵԼ ԱՐՑԱԽՑԻՆԵՐԻՆ

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/07/500-60-1.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/07/8-9-202-2.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/06/alpha-news.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/07/blog-post_14.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/06/blog-post.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/02/27-28-2024.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/02/6-6-5-25-3-step1.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2023/11/120.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/01/15-2023-31-19-15-1.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2023/12/120-000-2023-3-120-000.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/04/blog-post_9.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/05/140-step1.html

***

ВОЗВРАЩЕНИЕ АРЦАХЦЕВ К РОДНЫМ ОЧАГАМ МОЖЕТ СОСТОЯТЬСЯ УЖЕ В СЛЕДУЮЩЕМ 2025 ГОДУ

Евросоюз попытается установить особый статус для арцахцев международными инстанциями и решениями, которые дадут арцахцам право жить в Арцахе, не становясь гражданами Азербайджана и не подчиняясь законам Азербайджана

***

Двери для возвращения в Арцах открываются. 3 сценария

Тема возвращения в Арцах открыта. Это не только коллективное желание арцахцев, но и вопрос международных интересов. В интервью jam-news.net 5 августа специальный представитель ЕС на Южном Кавказе Тойво Клаар затронул этот вопрос, ожидая, что между бакинскими властями и арцахскими армянами состоятся прямые переговоры о безопасном и достойном возвращении в родной регион. Власти Армении не отреагировали на проблему, хотя можно было предположить, что они являются политическими бенефициарами.

Однако на этот вопрос немедленно отреагировал Баку, отметив, что армяне по происхождению могут вернуться в Карабах, если они будут уважать суверенитет и территориальную целостность Азербайджана. Это означает, что даже если Никол Пашинян не проявляет активности в этом вопросе, вопрос возвращения арцахцев стоит на повестке дня нормализации отношений. И рано или поздно он получит решение.

Как возможно возвращение арцахцев и когда это произойдет?

В обществе обсуждаются 3 сценария возвращения арцахцев. Во-первых, это возвращение арцахцев при поддержке и гарантиях Европейского Союза, на что намекает специальный представитель ЕС Тойво Клаар. Совпадают ли сегодня интересы ЕС и арцахцев? Чем больше политическое влияние ЕС в Армении действительно возрастает, тем больше тема выходит на первый план. ЕС также выступает в защиту прав человека. В этом смысле возвращение арцахцев - фундаментальная, ценностная проблема. Клаар также намекает, что вопрос возвращения арцахцев станет первым вопросом армяно-азербайджанской повестки дня после подписания мирного договора. И если мирный договор будет подписан при посредничестве и под гарантии ЕС, то посреднический гарант получит право продвигать тему возвращения арцахцев. Здесь считается возможным, что ЕС попытается установить особый статус для арцахцев международными инстанциями и решениями, которые дадут арцахцам право жить в Арцахе, не становясь гражданами Азербайджана и не подчиняясь законам Азербайджана. После этого предполагается, что ЕС может сопровождать арцахцев в Арцах с миротворческой миссией и гарантировать им права и безопасность на месте, фактически обеспечивая автономию арцахцев. Этот сценарий наиболее вероятен в текущем контексте развития событий.

Второй сценарий - военный путь. Однако этот сценарий предполагает десятилетия подготовки. Кроме того, этот сценарий возможен параллельно с геополитическими изменениями или мировыми войнами. В случае военного сценария арцахцы получат преимущественное право при определении своего статуса. Несмотря на то, что власти Армении предпринимают определенные шаги по модернизации и вооружению армии, они направлены только на решение оборонных задач. Пока Армения де-юре остается в орбите российских военно-политических альянсов, никто в мире не защитит Армению в войне за освобождение Арцаха. Следовательно, этот сценарий наименее вероятен при многократном субъективном и объективном копировании.

Главными действующими лицами третьего сценария являются арцахцы со своими руководителями. Если в первых двух сценариях у арцахцев была роль второго плана, то в этом случае они выступят с инициативами. Об этом говорит представитель ЕС Тойво Клаар, ожидая, что Баку и арцахцы найдут решение проблемы возвращения арцахцев путем прямых переговоров. Клаар просто намекает, что арцахцы могут организоваться и разработать повестку переговоров. Он может быть представлен, в первую очередь, ЕС, а также внутренним и внешним силам, которые считают проблему возвращения арцахцев одной из приоритетных в повестке дня. Арцахцы также могут сформировать представителей и посланников, которые будут вести переговоры в соответствии с налогом и со временем достигнут результата. Самым сложным этапом этого сценария являются выборы представителей Арцаха по демократическим принципам. Избранные будут уполномочены выступать от имени всех арцахцев. И их легитимность никто не должен подвергать сомнению. Не исключено, что этим представителем будет Святейший Баграт, которому удалось проявить принципиальность и внушить надежды многим арцахцам.

Проще говоря, если мирный договор будет подписан в конце этого года, проблема возвращения арцахцев станет одним из первых вопросов армянской повестки дня на 2025 год. И если власти Армении и политическое сообщество смогут правильно позиционировать себя в этом вопросе, возвращение арцахцев может состояться уже в следующем году...

Татул Мкртчян

https://oragir.news/hy/material/2024/08/06/125633

На снимках: армянские солдаты-христиане во время Карабахской войны 1990-х годов.

***

ПАШИНЯН ОБЪЯВИЛ АРЦАХЦАМ НАСТОЯЩУЮ ВОЙНУ

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/07/500-60-1.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/07/8-9-202-2.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/06/alpha-news.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/07/blog-post_14.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/06/blog-post.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/02/27-28-2024.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/02/6-6-5-25-3-step1.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2023/11/120.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/01/15-2023-31-19-15-1.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2023/12/120-000-2023-3-120-000.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/04/blog-post_9.html

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/05/140-step1.html

***

THE RETURN OF THE ARTSAKH PEOPLE TO THEIR HOMES MAY TAKE PLACE AS EARLY AS NEXT 2025

The European Union will try to establish a special status for the Artsakh people by international authorities and decisions that will give the Artsakh people the right to live in Artsakh without becoming citizens of Azerbaijan and not obeying the laws of Azerbaijan

***

The doors to return to Artsakh are opening. 3 scenarios

The topic of returning to Artsakh is open. This is not only the collective desire of the people of Artsakh, but also a matter of international interests. In the interview jam-news.net On August 5, the EU Special Representative for the South Caucasus, Toivo Klaar, raised this issue, expecting that direct negotiations will take place between the Baku authorities and the Artsakh Armenians on a safe and dignified return to their native region. The Armenian authorities did not respond to the problem, although it could be assumed that they are political beneficiaries. However, Baku immediately responded to this question, noting that Armenians by origin can return to Karabakh if they respect the sovereignty and territorial integrity of Azerbaijan. This means that even if Nikol Pashinyan is not active in this issue, the issue of the return of the Artsakh people is on the agenda of normalization of relations. And sooner or later he will get a decision. How is the return of the Artsakh people possible and when will it happen?

The society is discussing 3 scenarios for the return of the Artsakh people. Firstly, it is the return of the Artsakh people with the support and guarantees of the European Union, as hinted by the EU Special Representative Toivo Klaar. Do the interests of the EU and the people of Artsakh coincide today? The more the EU's political influence in Armenia really increases, the more the topic comes to the fore. The EU also advocates for human rights. In this sense, the return of the Artsakh people is a fundamental, valuable problem. Klaar also hints that the issue of the return of the Artsakh people will be the first issue on the Armenian-Azerbaijani agenda after the signing of the peace treaty. And if the peace treaty is signed with the mediation and guarantees of the EU, then the intermediary guarantor will have the right to promote the issue of the return of the Artsakh people. It is considered possible here that the EU will try to establish a special status for the Artsakh people by international authorities and decisions that will give the Artsakh people the right to live in Artsakh without becoming citizens of Azerbaijan and not obeying the laws of Azerbaijan. After that, it is assumed that the EU can accompany the Artsakh people to Artsakh with a peacekeeping mission and guarantee their rights and security on the spot, effectively ensuring the autonomy of the Artsakh people. This scenario is most likely in the current context of the development of events.

The second scenario is a military path. However, this scenario involves decades of preparation. In addition, this scenario is possible in parallel with geopolitical changes or world wars. In the case of a military scenario, the Artsakh people will have the pre-emptive right to determine their status. Despite the fact that the Armenian authorities are taking certain steps to modernize and arm the army, they are aimed only at solving defense tasks. As long as Armenia remains de jure in the orbit of Russian military-political alliances, no one in the world will defend Armenia in the war for the liberation of Artsakh. Therefore, this scenario is the least likely with multiple subjective and objective copying. The main actors of the third scenario are the Artsakh people with their leaders. If the Artsakh people had a supporting role in the first two scenarios, then in this case they will take initiatives. EU representative Toivo Klaar says this, expecting that Baku and the Artsakh people will find a solution to the problem of the return of the Artsakh people through direct negotiations. Klaar just hints that the Artsakh people can organize themselves and develop an agenda for negotiations. It can be presented, first of all, to the EU, as well as to internal and external forces that consider the issue of the return of the Artsakh people one of the priorities on the agenda. The Artsakh people can also form representatives and envoys who will negotiate in accordance with the tax and eventually achieve a result. The most difficult stage of this scenario is the election of representatives of Artsakh on democratic principles. The elected ones will be authorized to speak on behalf of all Artsakh people. And no one should question their legitimacy. It is possible that this representative will be His Holiness Bagrat, who managed to show integrity and inspire hope in many Artsakh people. Simply put, if a peace treaty is signed at the end of this year, the issue of the return of the Artsakh people will become one of the first issues on the Armenian agenda for 2025. And if the Armenian authorities and the political community are able to position themselves correctly on this issue, the return of the Artsakh people may take place next year...