суббота, 19 октября 2024 г.

АЗЕРБАЙДЖАН ПЫТАЕТСЯ ОТБЕЛИТЬ СВОЁ ГРЯЗНОЕ ЛИЦО И ОТМЫТЬ ВОНЮЧИЙ ИМИДЖ: МИРОВЫЕ СМИ


Codastory.com: Власти Азербайджана сажают в тюрьмы журналистов, пишущих на климатические темы прямо накануне Саммита CОP29

Саммит COP29, последняя попытка мира решить проблему изменения климата, приближается, и на этот раз он проходит в Азербайджане на Южном Кавказе. Об этом пишет издание codastory.com.

"Ожидается, что около 50 000 человек прибудут в столицу, Баку, на это мероприятие в следующем месяце. Учитывая, что 95% экспортных доходов Азербайджана поступает от нефти и газа, это может показаться вам ироничным. И азербайджанское правительство, похоже, готово отбелить свой международный имидж в преддверии климатической конференции, просто подвергая цензуре и бросая в тюрьму журналистов, которые осмеливаются расследовать климатическую коррупцию и экологические преступления в своей стране.

Пример: В июне прошлого года жители западного Азербайджана начали протест против предлагаемого нового водохранилища для хранения токсичных отходов с британского золоторудника недалеко от деревни Сёюдлю. Азербайджанский режим обвинил сначала Запад, а затем Россию в организации протеста. Рудник, управляемый британской компанией Anglo-Asian Mining, использует цианид для отделения золота от коренной породы, а затем сбрасывает токсичный шлам, который, по словам местных жителей, просачивается в их почву и реки. Жители в этом районе жалуются на респираторные заболевания от испарений и говорят, что также увеличилась частота рака легких.

Журналисты из одного из немногих независимых новостных агентств Азербайджана, Abzas Media, приехали расследовать ситуацию и начали публиковать материалы о руднике и экологическом ущербе, который он наносит местному сообществу. Затем, в конце 2023 года, когда в Дубае началась COP28, азербайджанские власти арестовали основателя этого издания Ульви Гасанли, а потом четырех его репортеров.

Контекст: На прошлой неделе исполняющая обязанности главного редактора Abzas Media Лейла Мустафаева, которая теперь живет в изгнании, выступила на саммите по климатической дезинформации в Копенгагене, организованном Европейским центром журналистики. Я присоединилась к встревоженной, завороженной аудитории, когда она описывала, как ее коллеги мучались в предварительном заключении, в то время как их родственникам угрожали и их банковские счета были заморожены. Сама деревня была оцеплена полицией, и никому из посторонних, кроме одобренных государством журналистов, не разрешалось въезжать и разговаривать с жителями.

На Копенгагенском саммите Мустафаева сказала, что «COP29 помогает правительству Азербайджана отбелить экспортные поставки ископаемого топлива», одновременно защищая западные корпорации. Мы будем внимательно следить за тем, как Азербайджан продолжает очищать свой имидж в преддверии COP".

https://www.codastory.com/waronscience/azerbaijan-throws-climate-journalists-in-jail-ahead-of-cop29/

***

Европарламент потребовал немедленно ввести санкции против президента Азербайджана Ильхама Алиева

Помимо того, европейские депутаты призвали бойкотировать COP-29, который должен пройти в Баку

В Европарламенте прошло обсуждение на тему «Политическая ситуация и вопросы прав человека в Азербайджане». Как передает Общественное телевидение Армении, голосование по резолюции состоится в четверг.

Вице-президент Европейской комиссии по труду и социальным вопросам Николас Шмит отметил, что права человека в Азербайджане день ото дня подвергаются угрозе, а свобода слова подавляется еще сильнее. При этом он отметил, что Ереван и Баку как никогда близки к установлению мира, а Евросоюз полностью поддерживает продолжающийся мирный процесс между двумя странами.

Французский депутат Ксавье Белами осудил нападение Азербайджана на Нагорный Карабах и Армению, заявил, что Ильхам Алиев пытается вмешаться во внутренние дела Евросоюза и Франции, дестабилизировать ситуацию в Новой Каледонии. Он предложил ввести немедленные санкции против президента и официальных лиц Азербайджана.

По словам другого французского депутата Джордана Барделы, Евросоюз при поддержке президента Турции Реджепа Эрдогана закупает газ у Азербайджана.

Председатель подкомитета безопасности и обороны комиссии по внешним отношениям Европарламента Натали Луазо назвала нападение на Нагорный Карабах этнической чисткой и призвала бойкотировать конференцию COP-29, которая пройдет в Баку.

Депутаты настаивали на том, что ЕС должен потребовать от Азербайджана уважения прав человека, сохранения армянского культурного наследия и обеспечения прав насильственно перемещенных армян из Нагорного Карабаха.

Они также сообщили, что в резолюции, которая будет вынесена на голосование в четверг, полностью поддерживают инициативу сближения Армении с ЕС и осуждают политику Ильхама Алиева в регионе. 


***

В ходе пленарного заседания Европарламента в Страсбурге 22 октября обсуждалась ситуация в Азербайджане в плане нарушений прав человека и международного права, а также отношений с Арменией.


Выступили около 30 депутатов, которые упомянули политику геноцида в Арцахе. Среди прочего депутаты Европарламента подчеркнули необходимость освобождения армянских военнопленных, охраны армянского культурного наследия, реализацию права жителей Арцаха на достойное и безопасное возвращение.


Как сообщили в центральном аппарате Бюро «Ай Дата», в преддверии СОР 29 резкой критике подверглась преступная политика режима Алиева как внутри Азербайджана, так и военные преступления и блокада в Нагорном Карабахе. Ряд депутатов выступили с позиций применения адресных санкций против Азербайджана и прекращения энергетического сотрудничества ЕС. Группа депутатов обратила внимание на наглое поведение постоянного представителя Азербайджана в Евросоюзе, который угрожал депутатам Европарламента накануне голосования Европарламента по резолюции, резко критикующей Азербайджан.


Важными также были предупреждения и заявления депутатов о создании со стороны Баку коррупционных схем в международных институтах и ​​подкупе или шантаже иностранных чиновников.


Столь высокий уровень осведомленности среди депутатов Европарламента в вопросах, связанных с Арменией и Арцахом, обусловлен многолетней работой европейского офиса Ай дат АРФД. Для депутатов парламента предыдущего созыва Европейское представительство Ай дата организовало ряд ознакомительных визитов, что способствовало повышению осведомленности депутатов о ситуации.


Комментируя дискуссию в Европарламенте, руководитель европейского офиса Ай дата АРФД Гаспар Карапетян отметил: «Мы благодарны депутатам Европарламента за их принципиальную позицию. Эта дискуссия еще раз показала, что в Европарламенте сформирована весьма предметная позиция по вопросам, касающимся армян. Также в результате многолетней и бескомпромиссной работы наши взгляды начинают восприниматься и в исполнительной власти ЕС. В частности, важно заявление присутствовавшего на обсуждении представителя исполнительной власти ЕС о том, что для оценки ситуации на местах необходимо обеспечение международного присутствия в Арцахе и реализациия права на возвращение. Мы также принимаем к сведению точку зрения исполнительной власти о том, что энергетические сделки ЕС с Азербайджаном не должны препятствовать критике Азербайджана европейскими структурами. После такого заявления мы ожидаем четких шагов от руководства ЕС».


https://newsarmenia.am/news/politics/evroparlament-potreboval-nemedlennykh-sanktsiy-protiv-prezidenta-azerbaydzhana-i-prizval-boykotirova/

https://step1.am/ru/2024/10/23/20847/

***
“ВАШИНГТОН ПОСТ”: “У АЗЕРБАЙДЖАНА ОТВРАТИТЕЛЬНАЯ РЕПУТАЦИЯ”

Еще одна крупная климатическая конференция помогает деспотичному режиму, считает американское издание

Азербайджан, принимающий следующую климатическую конференцию ООН, имеет мрачную историю нарушений прав человека.​

Когда Организация Объединенных Наций выбирает страну для проведения своей ежегодной климатической конференции, критерии включают инфраструктуру страны, климатические обязательства, политическую стабильность и финансовые ресурсы. Но ни демократия, ни права человека не рассматриваются – или, видимо, не учитывается, приведет ли предоставление привилегии определенному режиму к позору организации и климатических дипломатов, которых она собирает. В результате этого происходит многократный "greenwashing" (зеленое отмыванию) самых репрессивных правителей мира и самых активных добытчиков ископаемого топлива.

Предстоящая Конференция ООН по изменению климата, COP29, начнется 11 ноября в Азербайджане. Это третья подряд конференция, проводимая в диктатуре, и вторая подряд в нефтяном государстве. Две предыдущие конференции проводились в Объединенных Арабских Эмиратах и Египте. Азербайджан стремится к престижу, организуя конференцию в столице Баку, которая, как ожидается, сосредоточится на установлении новых финансовых целей для борьбы с изменением климата. Но это не должно затмевать тот факт, что Азербайджан управляется жестоким деспотом — президентом Ильхамом Алиевым.

Когда 60 членов Конгресса США направили 3 октября письмо госсекретарю Энтони Блинкену с призывом «добиваться немедленного и безусловного освобождения всех политических заключенных, заложников и военнопленных, включая этнических армян», азербайджанский лидер назвал его "отвратительным". Однако проблемы, поднятые в письме, весьма реальны. Азербайджанская отвратительная репутация в области прав человека подтверждена обширными доказательствами.

В прошлом году азербайджанские военные силы захватили Нагорный Карабах, вытеснив его этническое армянское население и распустив его правовые, политические и гражданские институты. По меньшей мере 23 видных армянских политических деятеля до сих пор содержатся в азербайджанских тюрьмах, в том числе Рубен Варданян, российско-армянский миллиардер, занимавший государственную должность в Карабахе до азербайджанского нападения. Семья Варданяна сообщает, что он объявил голодовку в знак протеста против плохих условий содержания с длительными периодами одиночного заключения.

В недавно опубликованном совместном отчете Human Rights Watch и Freedom Now задокументирована волна репрессий против людей внутри Азербайджана, включая аресты десятков людей по политически мотивированным и ложным уголовным обвинениям за несколько месяцев до начала COP29. Согласно письму к Блинкену, количество политических заключенных в Азербайджане увеличилось со 122 в декабре 2021 года до не менее 303 к июню этого года.

Мы уже обращали внимание на несправедливое заключение в июле 2023 года видного экономиста Губада Ибадоглу, который был задержан по сфабрикованным обвинениям в экстремизме и подделке денег. На самом деле причиной его ареста стали разоблачения того, как Алиев неправильно распоряжается нефтяными богатствами Азербайджана. 22 апреля Ибадоглу был переведен под домашний арест, но его семья утверждает, что он по-прежнему находится под пристальным наблюдением. Предварительное расследование приостановлено, но он по-прежнему уязвим для повторного ареста и не может покинуть страну. Ибадоглу страдает серьезным заболеванием сердца и нуждается в лечении за границей.

Особенно возмутительным, учитывая проведение в Азербайджане крупной климатической конференции, является случай с Анаром Мамедли, ветераном-активистом, который возглавляет Центр мониторинга выборов и исследований демократии и является одним из основателей Инициативы по климатической справедливости, стремившейся организовать гражданское общество перед COP29. В апреле полиция насильно посадила его в автомобиль в Баку и обвинила в контрабанде валюты — это обвинение часто используется властями против активистов гражданского общества. Мамедли ранее уже отбывал 2,5 года в тюрьме, что Европейский суд по правам человека признал попыткой "заставить его замолчать и наказать" за его работу по мониторингу выборов. Мамедли неоднократно пытался зарегистрировать свои неправительственные организации, но правительство отказало ему, лишив его законных оснований для работы.

Алиев не терпит серьезной политической конкуренции. Против Али Керимли, председателя оппозиционной Партии народного фронта Азербайджана, возбуждено уголовное дело по сфабрикованным обвинениям в клевете и оскорблении. Суд над ним неоднократно откладывался, возможно, до окончания климатической конференции. Алиев также пытается подавить независимые СМИ. Три оставшихся в Азербайджане медиа-организации подверглись нападкам со стороны правительства; власти арестовали 12 журналистов и шесть других сотрудников, все 18 находятся за решеткой. Среди этих СМИ — Abzas Media и Toplum TV, которую возглавляет журналист Хадиджа Исмайлова, отбывшая 1,5 года тюремного заключения по ложным обвинениям в уклонении от уплаты налогов и хищениях после того, как она разоблачила коррупцию в режиме Алиева.

Да, это климатическая конференция, и глобальное потепление — это проблема, которая затрагивает все страны и требует общих усилий, независимо от политики. Но это не означает, что необходимо ежегодно даровать престиж и легитимность неблагонадежным режимам. Лучший подход может заключаться в выборе постоянной принимающей страны с сильными экологическими показателями и приверженностью демократии — например, Коста-Рики — и прекращении этого порочного цикла раз и навсегда.

“The Washington Post”

https://www.washingtonpost.com/opinions/2024/10/16/azerbaijan-cop29-human-rights/

https://armeniangc.com/2024/10/azerbaijan-cop29-human-rights/

***
АХМАД КАЗЕМИ: "АЗЕРБАЙДЖАН ПЫТАЕТСЯ ОТВЛЕЧЬ ВНИМАНИЕ МИРА ОТ ЭТНИЧЕСКИХ ЧИСТОК В КАРАБАХЕ"

По словам иранского эксперта, Азербайджан - самое грязное государство региона, потому что именно он больше всех загрязняет Каспийское море и реку Аракс

COP-29, саммит ООН по изменению климата, будет проведен в Азербайджане с 11-ого по 22-ое ноября 2024 года. На фоне перманентного попирания международных норм и прав со стороны Азербайджана и его негативного поведения в сфере экологии проведение подобного саммита в Баку вызвало большую волну критики в разных странах.  

Известный иранский эксперт по вопросам Кавказа Ахмад Каземи недавно опубликовал статью под заголовком "Почему Баку недостоин принимать COP-29"где ясно указал, почему не надо было проводить данный саммит в Баку. Эксперт прежде всего подчеркнул, что Климатический саммит проводится в тех странах, которые имеют важную роль и серьезный прогресс в деле охраны окружающей среды, а Азербайджан, наоборот, в этом смысле имеет негативную репутацию и плохой опыт. В качестве первого фактора Каземи отметил то обстоятельство, что больше всех Каспийское море загрязняет Азербайджан. Эксперт заметил, что в результате азербайджанской нефтедобычи флора и фауна Каспия подвергаются опасности, а нефтяные загрязнения доходят до иранских берегов Каспия.

Ссылаясь на азербайджанские СМИ, эксперт отметил, что десятки лет назад Азербайджан сбросил в Каспийское море привезенные из Украины радиоактивные отходы, получив за каждый контейнер 260 тысяч долларов.

"По причине отсутствия инвестиций в канализационные инфраструктуры каждый год плотно заселенные города Баку и Сумгаит выбрасывают в Каспийское море, а Нахиджеван – в реку Аракс миллионы тонн необработанных городских, бытовых и индустриальных отходов, подвергая опасности закрытую экосистему этого моря", - продолжил Каземи.

Кроме того, эксперт указал на то, что обеспокоенность Азербайджана по охране окружающей среды имет формальный и показной характер. В качестве примера Каземи привел то обстоятельство, что Баку обеспокоен снижением уровня Каспийского моря только потому, что это наносит вред его нефтедобывающей промышленности.

Ахмад Каземи также затронул вопрос экологических проблем азербайджанского села Союдлу и давления со стороны властей на жителей несчастного села, озвучивающих эти проблемы (Подробнее см. в статье "COP29 и цинизм Баку").

Согласно эксперту, эти ежегодные саммиты не только про «охрану окружающей среды», но и про "защиту прав человека". В данном контексте он упомянул репрессии по отношению к верующим-шиитам и национальным меньшинствам в Азербайджане. Эксперт отметил, что подобное поведение Баку пытается замаскировать проведением международных мероприятий, как например, "Формулы 1".

"В настоящее время Азербайджан пытается использовать COP29 в качестве инструмента для отвлечения общественного мнения всего мира, особенного западного мира от этнической чистки Карабахской автономной области. 19 сентября 2023 года Азербайджан напал на Карабах и нарушил Московское соглашение о перемирии 2020 года, став причиной массовой депортации и насильственного перемещения более чем 120 тысяч автохтонных армян, поправ их имущественные, исторические, культурные и религиозные права. Используя мероприятие COP29, принимая около 80.000 гостей и демонстрируя мирное лицо, Баку пытается отвлечь международное общественное мнение от этих этнических чисток. По этой же причине, параллельно с информацией об уничтожении исторических и религиозных памятников, принадлежащих армянам Карабаха, президент Азербайджана объявил Карабах и сопредельные области зонами "зеленой энергии"", - написал Каземи.  

Каземи добавил, что кроме оккупации Арцаха, Азербайджан осуществляет агрессию также по отношению к Республике Армения, объявляя ее территорию "Западным Азербайджаном" и отказываясь заключить мирный договор. Параллельно Азербайджан продвигает вопрос так называемого "Зангезурского коридора", который, в свою очередь, будет иметь катастрофичные последствия для региональной окружающей среды. "На этом фоне проведение COP29 в Баку – горький сарказм по отношению к международным законам об охране окружающей среды", - выразил убеждение Каземи.

В качестве послесловия Ахмад Каземи подчеркнул, что этот саммит проводится в Баку благодаря нефтедолларам Азербайджана, однако на самом деле Азербайджан недостоин принимать Саммит ООН по изменению климата.

https://geghard-saf.am/ru/395/baku-cop29-qazemi/

P.S. То, что Азербайджан пытается отвлечь внимание мировой общественности от геноцида армян в Арцахе (Карабахе) и вообще не говорить на эту тему, понятно". Но почему то же самое делают власти Армении, мягко говоря, вызывает вопросы...

***

The National Interest: Является ли президент Азербайджана Ильхам Алиев новым Саддамом Хусейном?

Азербайджанец Ильхам Алиев гордится собой. 12 апреля 2021 года общественный телеканал Азербайджана ITV показал часовую программу, посвященную открытию нового музея в Баку в честь победы Азербайджана в сорокачетырехдневной войне в Нагорном Карабахе. Алиев, который никогда не служил в армии, даже когда его сверстники сражались в первой войне в Карабахе, расхаживает в военной форме, демонстрируя трофейную армянскую технику и восковые модели армянских солдат, прежде чем обратиться к собравшимся войскам. Центральным элементом “Парка трофеев” является арка, сделанная из касок убитых и взятых в плен армянских солдат. Тот факт, что Азербайджан продолжает незаконно удерживать 260 военнопленных и похищенных гражданских лиц, некоторых из которых он, возможно, убил в плену, подчеркивает безвкусицу этой демонстрации.

Алиев не первый, кто устраивает подобное представление. В своей работе 1991 года “Монумент”, посвященной изучению публичного искусства тоталитарного общества, Канан Макия, сын известного архитектора и выдающегося иракского интеллектуала, описал "Арку победы", известную местным жителям как "Мечи Кадисии". Построенный в 1985 году и открытый четыре года спустя, монумент, который по высоте превосходит Триумфальную арку в Париже, состоит из предплечий, отлитых из рук Саддама Хусейна, и кулаков, сжимающих скрещенные мечи, изготовленные из стали, полученной из расплавленного оружия павших иракских солдат. Пять тысяч иранских касок, взятых с поля боя, завершили строительство памятника. Речь Хусейна, с которой он начал строительство, мало чем отличалась от речи Алиева: “Храбрые иракцы совершили самые легендарные подвиги, защищая свою землю и святые убеждения”, - заявил Хусейн 22 апреля 1985 года. “Мы решили, что иракцы пройдут под своим развевающимся флагом, защищенные своими мечами, которые перерубили шеи агрессорам”. Алиев, в свою очередь, заявил на открытии парка в понедельник: “Каждый, кто посетит парк военных трофеев, увидит силу нашей армии, нашу силу воли и то, как трудно было добиться победы”. Что касается военнопленных, то я был дежурным сотрудником Пентагона по Ираку, когда были обнаружены массовые захоронения кувейтских заключенных, захваченных Хусейном.

Все труднее не замечать сходство между Хусейном и Алиевым. За годы до того, как он стал явным врагом, Хусейн заинтриговал Государственный департамент США, который считал его прагматичным умеренным человеком. Например, на встрече в апреле 1975 года помощник госсекретаря Альфред Атертон по ближневосточным делам сказал государственному секретарю Генри Киссинджеру: “Хусейн - довольно примечательная личность... он очень безжалостный и - совсем недавно это стало очевидно - прагматичный, умный лидер”. Соединенные Штаты придерживаются примерно такой же оценки в отношении Алиева.

В 1983 году президент Рональд Рейган направил Дональда Рамсфелда, в то время бывшего министра обороны, на встречу с Хусейном. Рамсфелд был впечатлен. “Я начал думать, что благодаря расширению контактов мы, возможно, сможем убедить иракцев склониться на сторону Соединенных Штатов и в конечном итоге изменить свое поведение”, - вспоминал он. Заместитель госсекретаря Лоуренс Иглбергер посоветовал посланнику Хусейна не принимать всерьез американское осуждение химического оружия. Недавняя история Минской группы показывает, что официальные лица США также, по-видимому, преуменьшают обеспокоенность по поводу нарушений Азербайджаном своих международных соглашений.

В обоих случаях Государственный департамент был готов проигнорировать обращение с меньшинствами. Когда появились сообщения о применении Хусейном химического оружия против курдского населения Ирака, один американский дипломат объяснил: “Подход, которого мы хотим придерживаться, заключается в следующем: ”Мы хотим поддерживать с вами хорошие отношения, но подобные вещи очень затрудняют это"". Тем временем Государственный департамент хранит молчание, когда Алиев называет геноцид армян ложью.

Аналогичное ощущение диктаторского шика царило и в Ираке времен Хусейна, и в Азербайджане времен Алиева. В декабре 1985 года журнал Washington Post опубликовал ошеломляющий отчет о званом обеде, устроенном послом Ирака Низаром Хамдуном, который был направлен против влиятельных американских евреев и произраильских деятелей. Сегодня посольство Азербайджана в Вашингтоне регулярно выступает перед одной и той же аудиторией. И журналисты, и дипломаты признают “икорную дипломатию” Алиева.

И Хусейн, и Алиев также стремились к славе за счет территориальных завоеваний, обвиняя в этом своих жертв. Когда Хусейн хвастался тем,что обезглавил иранских агрессоров, он умолчал отом, что Ирак начал войну внезапным нападением. Аналогичным образом Алиев предполагает, что армяне были агрессорами, когда именно азербайджанские войска при поддержке Турции предприняли многоцелевое внезапное нападение на Нагорный Карабах в столетнюю годовщину османского вторжения в Армению. И Хусейн, и Алиев также были ирредентистами. Американские дипломаты отвергли неоднократные заявления Хусейна о том, что Кувейт был своенравной иракской провинцией, как излишнюю риторику вплоть до внезапного вторжения Ирака в Кувейт. Сегодня Госдепартамент игнорирует заявления Алиева о притязаниях на всю Армению.

Параллели продолжаются. Хотя дипломаты считали и Хусейна, и Алиева умеренными светскими людьми, оба стремились использовать исламистский экстремизм в своих интересах. За годы до того, как “Исламское государство” обезглавило женщин, считавшихся неисламскими, Хуссейн обезглавливал женщин, многих профессионалов, которых баасистский режим считал "проститутками" за отказ носить паранджу. Во время последнего конфликта Алиев импортировал и отправил из Сирии наемников, связанных с "Аль-Каидой".

Перечисление сходств между Хусейном и Алиевым - это не просто интеллектуальное упражнение, а скорее предупреждение. В то время как Госдепартамент обсуждает свои стратегии в отношении других стран, он редко признает, что у диктаторов есть свои собственные стратегии, позволяющие отвлечь и обмануть Соединенные Штаты с помощью обаяния, харизмы, икры и коктейлей. Они считают американцев наивными людьми, раз они позволяют себе отвлекаться на тонкую, как бумага, патину, в то время как сами преследуют другие цели. Однако, если американские официальные лица продолжат приспосабливать политику к стилю азербайджанских официальных лиц, а не к реальности своей политики, мир, скорее всего, станет свидетелем еще одной агрессивной войны со стороны Азербайджана, подобно тому, как Хусейн начал свою собственную против Кувейта более трех десятилетий назад.

Автор: Майкл Рубин The National Interest 16 апреля 2021 г.

https://www.aei.org/op-eds/is-azerbaijans-ilham-aliyev-the-new-saddam-hussein/ 

***

AZERBAIJAN
IS TRYING TO WHITEN ITS DIRTY FACE AND WASH OFF ITS SMELLY IMAGE: WORLD MEDIA

Azerbaijan throws climate journalists in jail ahead of Cop 29

The Story: The COP29 summit, the world’s latest attempt to address climate change, is around the corner and this time it is happening in Azerbaijan in the South Caucasus.Around 50,000 people are expected to travel to the capital, Baku, for the event next month . Considering that 95% of Azerbaijan’s export revenues come from oil and gas, this might strike you as ironic. And the Azeri government seems set on greenwashing its international image in the run-up to the climate conference, by the simple method of censoring and throwing in jail journalists who dare to investigate climate corruption and environmental crime in their country. 

Case in point: In June last year, residents in western Azerbaijan began demonstrating against a proposed new reservoir to store toxic waste from a British-owned goldmine near the village of Söyüdlü. The Azeri regime  accused first the West, and then Russia, of organizing the protest. The mine, operated by a UK company called Anglo-Asian Mining, uses cyanide to separate gold from the bedrock, and then dumps the toxic sludge — which locals say is leaching into their soil and rivers. Residents in the area have been complaining of respiratory illnesses from the fumes and say lung cancer rates have increased, too. 

Journalists from one of Azerbaijan’s few independent news outlets, Abzas Media, came to investigate, and began publishing stories about the mine and the environmental damage it was inflicting on the local community. Then, in late 2023 — as COP28 in Dubai was getting underway — the Azeri authorities arrested the outlet’s founder Ulvi Hasanli, followed by four of its reporters. 

Context: Last week, Leyla Mustafayeva, the acting editor-in-chief of Abzas Media – who now lives in exile – spoke at a Climate Disinformation Summit in Copenhagen,’ run by the European Journalism Centre. I joined a disturbed, rapt audience as she described how her colleagues were languishing in pre-trial detention, while their relatives were threatened and their bank accounts frozen. The village itself has been cordoned off by police,with no outsiders,bar state-approved journalists, allowed to enter and talk to residents. 

Mustafayeva told the Copenhagen summit how “COP29 helps Azerbaijan’s government greenwash their fossil fuel exports” while protecting Western corporations. We’ll be watching closely to see how Azerbaijan continues to scrub its image in the run-up to COP. 

Connecting the Dots: If you think this story sounds far away from you, the gold mined in this place could well be in your iPhone, your laptop, or that Tesla you bought to help the planet.  

What to do about it all? Stay informed. That’s the least you can do. Mainstream media no longer have bureaux or correspondents in the South Caucasus, and local journalists are under enormous pressure from the authorities. Working with exiled Azeri journalists, the French nonprofit Forbidden Stories is trying to fill the gap, gathering  40 reporters  to continue investigating the impact of gold mining in Azerbaijan and keep the story alive. 

What to Watch For: nearly 200 countries are due to discuss a new plan to provide financial assistance to developing countries suffering the effects of climate change. But it’s not clear whether the United States, the world’s largest economy, will back the plan, with the summit taking place five days after the American presidential election..  As a result, many leading financial institutions are not bothering to send representatives, according to the FT, because, as one finance executive put it “You only go to the party if everyone is going.”

This piece was originally published as a newsletter. To get our latest stories directly in your mailbox please sign up here.

The story you just read is a small piece of a complex and an ever-changing storyline that Coda covers relentlessly and with singular focus. But we can’t do it without your help. Show your support for journalism that stays on the story by becoming a member today. Coda Story is a 501(c)3 U.S. non-profit. Your contribution to Coda Story is tax deductible.

By Isobel Cockerell 18 October 2024

https://www.codastory.com/waronscience/azerbaijan-throws-climate-journalists-in-jail-ahead-of-cop29/

***
The European Parliament demanded to immediately impose sanctions against Azerbaijani President Ilham Aliyev

In addition, European MPs called for a boycott of COP-29, which is to be held in Baku
The European Parliament held a discussion on the topic "The political situation and human rights issues in Azerbaijan". According to the Armenian Public Television, the vote on the resolution will be held on Thursday. Nicholas Schmit, Vice-President of the European Commission for Labor and Social Affairs, noted that human rights in Azerbaijan are being threatened day by day, and freedom of speech is being suppressed even more. At the same time, he noted that Yerevan and Baku are closer than ever to establishing peace, and the European Union fully supports the ongoing peace process between the two countries. French MP Xavier Belami condemned Azerbaijan's attack on Nagorno-Karabakh and Armenia, said that Ilham Aliyev was trying to interfere in the internal affairs of the European Union and France, to destabilize the situation in New Caledonia. He proposed to impose immediate sanctions against the president and officials of Azerbaijan. According to another French MP, Jordan Bardela, the European Union, with the support of Turkish President Recep Erdogan, buys gas from Azerbaijan. Natalie Loiseau, Chairman of the Security and Defense Subcommittee of the European Parliament's Foreign Relations Commission, called the attack on Nagorno-Karabakh ethnic cleansing and called for a boycott of the COP-29 conference to be held in Baku. The deputies insisted that the EU should demand that Azerbaijan respect human rights, preserve the Armenian cultural heritage and ensure the rights of forcibly displaced Armenians from Nagorno-Karabakh. They also said that in the resolution to be put to the vote on Thursday, they fully support the initiative of Armenia's rapprochement with the EU and condemn Ilham Aliyev's policy in the region.

***
During the plenary session of the European Parliament in Strasbourg on October 22, the situation in Azerbaijan in terms of violations of human rights and international law, as well as relations with Armenia, was discussed. About 30 deputies spoke, who mentioned the policy of genocide in Artsakh. Among other things, the MEPs stressed the need for the release of Armenian prisoners of war, the protection of the Armenian cultural heritage, and the realization of the right of the residents of Artsakh to a dignified and safe return. According to the central office of the Ai Dat Bureau, on the eve of COP 29, the criminal policy of the Aliyev regime both inside Azerbaijan and war crimes and the blockade in Nagorno-Karabakh were sharply criticized. A number of deputies spoke from the positions of applying targeted sanctions against Azerbaijan and ending EU energy cooperation. A group of MPs drew attention to the brazen behavior of Azerbaijan's permanent representative to the European Union, who threatened MEPs on the eve of the European Parliament's vote on a resolution sharply criticizing Azerbaijan. The warnings and statements of the deputies about the creation of corruption schemes by Baku in international institutions and bribery or blackmail of foreign officials were also important. Such a high level of awareness among MEPs on issues related to Armenia and Artsakh is due to the long-term work of the European office of Ai dat ARFD. For the deputies of the Parliament of the previous convocation, the European Representation of Ai Date organized a number of study visits, which helped to raise awareness of the situation among deputies. Commenting on the discussion in the European Parliament, the head of the European office of Ai Data ARFD Gaspar Karapetyan noted: "We are grateful to the MEPs for their principled position. This discussion once again showed that a very substantive position has been formed in the European Parliament on issues related to Armenians. Also, as a result of many years of uncompromising work, our views are beginning to be perceived in the EU executive branch. In particular, it is important that the representative of the EU executive authority, who was present at the discussion, said that in order to assess the situation on the ground, it is necessary to ensure an international presence in Artsakh and the realization of the right of return. We also take note of the executive's point of view that the EU's energy deals with Azerbaijan should not prevent European structures from criticizing Azerbaijan. After such a statement, we expect clear steps from the EU leadership."

https://newsarmenia.am/news/politics/evroparlament-potreboval-nemedlennykh-sanktsiy-protiv-prezidenta-azerbaydzhana-i-prizval-boykotirova/

https://step1.am/blog/2024/10/23/24816/

***

THE WASHINGTON POST: AZERBAIJAN HAS A ABHORRENT REPUTATION

Another major climate conference helps the oppressive regime, the American edition believes

Azerbaijan, which is hosting the next UN climate conference, has a grim history of human rights violations.When the United Nations selects a country to host its annual climate conference, the criteria include the country's infrastructure, climate commitments, political stability, and financial resources. But neither democracy nor human rights are considered or, apparently, it is not taken into account whether granting privileges to a certain regime will lead to the disgrace of the organization and the climate diplomats it gathers. As a result, there is repeated "greenwashing" of the world's most repressive rulers and the most active fossil fuel miners. The upcoming UN Climate Change Conference, COP29, will begin on November 11 in Azerbaijan. This is the third consecutive conference held in the dictatorship, and the second in a row in the oil state. The two previous conferences were held in the United Arab Emirates and Egypt. Azerbaijan is striving for prestige by organizing a conference in the capital Baku, which is expected to focus on setting new financial goals to combat climate change. But this should not overshadow the fact that Azerbaijan is ruled by a cruel despot, President Ilham Aliyev. When 60 members of the US Congress sent a letter to Secretary of State Anthony Blinken on October 3 calling for "the immediate and unconditional release of all political prisoners, hostages and prisoners of war, including ethnic Armenians," the Azerbaijani leader called it "disgusting." However, the issues raised in the letter are very real. Azerbaijan's abhorrent human rights record has been confirmed by extensive evidence. Last year, Azerbaijani military forces seized Nagorno-Karabakh, displacing its ethnic Armenian population and dissolving its legal, political and civil institutions. At least 23 prominent Armenian political figures are still being held in Azerbaijani prisons, including Ruben Vardanyan, a Russian-Armenian billionaire who held a government position in Karabakh before the Azerbaijani attack. Vardanyan's family reports that he went on a hunger strike to protest against poor conditions of detention with long periods of solitary confinement.

A recently published joint report by Human Rights Watch and Freedom Now documented a wave of repression against people inside Azerbaijan, including the arrests of dozens of people on politically motivated and false criminal charges several months before the start of COP29. According to the letter to Blinken, the number of political prisoners in Azerbaijan increased from 122 in December 2021 to at least 303 by June this year. We have already drawn attention to the unfair imprisonment in July 2023 of prominent economist Gubad Ibadoglu, who was detained on trumped-up charges of extremism and counterfeiting money. In fact, the reason for his arrest was the exposure of how Aliyev improperly manages Azerbaijan's oil wealth. Ibadoglu was placed under house arrest on April 22, but his family says he remains under close surveillance. The preliminary investigation has been suspended, but he remains vulnerable to re-arrest and cannot leave the country. Ibadoglu suffers from a serious heart condition and needs treatment abroad. Especially outrageous, given the holding of a major climate conference in Azerbaijan, is the case of Anar Mammadli, a veteran activist who heads the Center for Election Monitoring and Democracy Research and is one of the founders of the Climate Justice Initiative, which sought to organize civil society before COP29. In April, the police forced him into a car in Baku and accused him of smuggling currency, an accusation often used by the authorities against civil society activists. Mammadli had previously served 2.5 years in prison, which the European Court of Human Rights recognized as an attempt to "silence and punish him" for his work on election monitoring. Mammadli repeatedly tried to register his non-governmental organizations, but the government refused him, depriving him of legal grounds to work. Aliyev does not tolerate serious political competition. A criminal case has been opened against Ali Kerimli, chairman of the opposition Popular Front Party of Azerbaijan, on trumped-up charges of defamation and insult. His trial has been postponed several times, possibly until after the climate conference. Aliyev is also trying to suppress independent media. The three remaining media organizations in Azerbaijan have been attacked by the Government; the authorities have arrested 12 journalists and six other employees, all 18 are behind bars. Among these media outlets are Abzas Media and Toplum TV, which is headed by journalist Khadija Ismayilova, who served 1.5 years in prison on false charges of tax evasion and embezzlement after she exposed corruption in the Aliyev regime. Yes, this is a climate conference, and global warming is a problem that affects all countries and requires common efforts, regardless of politics. But this does not mean that it is necessary to grant prestige and legitimacy to unreliable regimes every year. The best approach may be to choose a permanent host country with strong environmental performance and commitment to democracy for example, Costa Rica - and end this vicious cycle once and for all.

The Washington Post

https://www.washingtonpost.com/opinions/2024/10/16/azerbaijan-cop29-human-rights/

***
"AZERBAIJAN IS TRYING TO DISTRACT THE WORLD'S ATTENTION FROM ETHNIC CLEANSING IN KARABAKH"

According to the Iranian expert Ahmad Kazemi, Azerbaijan is the dirtiest state in the region, since it is Baku that pollutes the Caspian Sea and the Araks River the most

COP-29, the UN Climate Change Summit, will be held in Azerbaijan from November 11th to November 22nd, 2024. Against the background of permanent violation of international norms and rights by Azerbaijan and its negative behavior in the field of ecology, the holding of such a summit in Baku caused a large wave of criticism in different countries. Ahmad Kazemi, a well-known Iranian expert on the Caucasus, recently published an article entitled "Why Baku is not worthy to host COP-29," where he clearly indicated why this summit should not have been held in Baku. The expert first of all stressed that the Climate Summit is being held in those countries that have an important role and serious progress in environmental protection, while Azerbaijan, on the contrary, has a negative reputation and bad experience in this sense. As the first factor, Kazemi noted the fact that Azerbaijan pollutes the Caspian Sea the most. The expert noted that as a result of Azerbaijani oil production, the flora and fauna of the Caspian Sea are in danger, and oil pollution reaches the Iranian shores of the Caspian Sea. Referring to the Azerbaijani media, the expert noted that decades ago Azerbaijan dumped radioactive waste brought from Ukraine into the Caspian Sea, receiving 260 thousand dollars for each container. "Due to the lack of investments in sewage infrastructure, every year the densely populated cities of Baku and Sumgait throw millions of tons of untreated urban, household and industrial waste into the Caspian Sea, and Nakhichevan into the Araks River, endangering the closed ecosystem of this sea," Kazemi continued.

In addition, the expert pointed out that Azerbaijan's concern for environmental protection is formal and ostentatious. As an example, Kazemi cited the fact that Baku is concerned about the decrease in the level of the Caspian Sea only because it harms its oil industry. Ahmad Kazemi also touched upon the issue of the environmental problems of the Azerbaijani village of Soyudlu and the pressure from the authorities on the residents of the unfortunate village voicing these problems (for more information, see the article "COP29 and the cynicism of Baku"). According to the expert, these annual summits are not only about "environmental protection", but also about "protection of human rights". In this context, he mentioned the repression of Shiite believers and national minorities in Azerbaijan. The expert noted that Baku is trying to disguise such behavior by holding international events, such as Formula 1. "Currently, Azerbaijan is trying to use COP29 as a tool to distract the public opinion of the whole world, especially the Western world, from the ethnic cleansing of the Karabakh Autonomous Region. On September 19, 2023, Azerbaijan attacked Karabakh and violated the Moscow Armistice Agreement of 2020, causing the mass deportation and forced displacement of more than 120 thousand indigenous Armenians, correcting their property, historical, cultural and religious rights. Using the COP29 event, hosting about 80,000 guests and showing a peaceful face, Baku is trying to distract international public opinion from these ethnic cleansing. For the same reason, in parallel with the information about the destruction of historical and religious monuments belonging to the Armenians of Karabakh, the President of Azerbaijan declared Karabakh and neighboring regions zones of "green energy", Kazemi wrote. Kazemi added that in addition to the occupation of Artsakh, Azerbaijan is also carrying out aggression against the Republic of Armenia, declaring its territory "Western Azerbaijan" and refusing to conclude a peace treaty. At the same time, Azerbaijan is promoting the issue of the so-called "Zangezur corridor", which, in turn, will have catastrophic consequences for the regional environment. "Against this background, the holding of COP29 in Baku is a bitter sarcasm towards international laws on environmental protection," Kazemi expressed his conviction. As an afterword, Ahmad Kazemi stressed that this summit is being held in Baku thanks to Azerbaijan's petrodollars, but in fact Azerbaijan is not worthy to host the UN Climate Change Summit.

https://geghard-saf.am/ru/395/baku-cop29-qazemi/

P.S. It is understandable that Azerbaijan is trying to divert the attention of the world community from the Armenian Genocide in Artsakh (Karabakh) and not talk about this topic at all." But why the Armenian authorities are doing the same, to put it mildly, raises questions...

***

Is Azerbaijan’s Ilham Aliyev the New Saddam Hussein?

Azerbaijani Ilham Aliyev is proud. On April 12, 2021, Azerbaijani public television station ITV broadcast an hour-long program inaugurating a new museum in Baku to celebrate Azerbaijan’s victory in the forty-four-day Nagorno-Karabakh War.  Aliyev, who never served in the military even as his peers fought in the first Nagorno-Karabakh War, strolls around in military fatigues showing off captured Armenian equipment and wax models of Armenian soldiers before addressing assembled troops. The centerpiece of the “Park of Trophies” is an arch made from the helmets of killed and captured Armenian soldiers. That Azerbaijan continues to hold illegally 260 prisoners of war (POWs) and kidnapped civilians, some of whom it might have killed in captivity, underscores the tastelessness of the display.

Aliyev is not the first to construct such a display. In his 1991 work The Monument, a study of the public art of a totalitarian society, Kanan Makiya, the son of a famous architect and a prominent Iraqi intellectual, profiled the “Victory Arch,” known to locals as the Swords of Qadisiyah. Commissioned in 1985 and opened four years later, the monument, which stands taller than the Arc de Triomphe in Paris, consisted of forearms molded from Saddam Hussein’s own and fists holding crossed swords made from steel derived from the melted weaponry of fallen Iraqi soldiers. Five thousand Iranian helmets taken off the battlefield completed the monument. Hussein’s speech initiating its construction was little different from Aliyev’s: “Brave Iraqis have recorded the most legendary exploits in defense of their land and holy beliefs,” Hussein declared on April 22, 1985. “We have chosen that Iraqis will pass under their fluttering flag protected by their swords which have cut through the necks of the aggressors.” Aliyev, for his part, declared at the park’s inauguration on Monday, “Everyone who visits the park of military trophies will see the strength of our army, will see our willpower, and how hard it was to achieve victory.” As for POWs, I was the Pentagon Iraq desk officer on duty when the mass graves of Kuwaiti prisoners whom Hussein had seized were found.

The similarities between Hussein and Aliyev are increasingly hard to dismiss. Years before he became an avowed enemy, Hussein intrigued the State Department who saw him as a pragmatic moderate. In an April 1975 meeting, for example, Assistant Secretary of State Alfred Atherton for Near Eastern Affairs told Secretary of State Henry Kissinger, “Hussein is a rather remarkable person . . . he’s a very ruthless and—very recently, obviously—pragmatic, intelligent power.” The United States holds much the same assessment toward Aliyev. 

In 1983, President Ronald Reagan dispatched Donald Rumsfeld, at the time a former secretary of defense, to meet with Hussein. Rumsfeld was impressed. “I began to think that through increased contacts we might be able to persuade the Iraqis to lean toward the United States and eventually modify their behavior,” he recalled. Undersecretary of State Lawrence Eagleburger told Hussein’s envoy not to take seriously American condemnation of chemical weapons. The recent history of the Minsk Group shows U.S. officials likewise seemingly downplaying concerns about Azeri violations of its international agreements.

In both cases, the State Department was willing to ignore the treatment of minorities. When reports surfaced regarding Hussein’s use of chemical weapons against Iraq’s Kurdish population, one American diplomat explained, “The approach we want to take is that, ‘We want to have a good relationship with you, but that this sort of thing makes it very difficult.’” Meanwhile, the State Department remains silent as Aliyev calls the Armenian genocide false.

There has also been a similar sense of dictator chic surrounding Hussein’s Iraq and Aliyev’s Azerbaijan. In December 1985, the Washington Post Magazine gave a swooning account of a dinner party hosted by Iraqi ambassador Nizar Hamdoon whose outreach was targeting influential Jewish American and pro-Israeli figures. Today, the Azerbaijani embassy in Washington regularly targets the same audience. Journalists and diplomats both recognize Aliyev’s “caviar diplomacy.”

Both Hussein and Aliyev also sought glory through territorial conquest while blaming their victims. When Hussein bragged about decapitating Iranian aggressors, he omitted that Iraq started the war with a surprise attack. Likewise, Aliyev suggests that Armenians were the aggressors when it was Azeri forces, in conjunction with Turkish support, who launched a multipronged, surprise attack on Nagorno-Karabakh on the centennial anniversary of the Ottoman invasion of Armenia. Both Hussein and Aliyev were also irredentists. American diplomats dismissed Hussein’s repeated statements that Kuwait was a wayward Iraqi province as rhetoric excess right up to Iraq’s surprise invasion of Kuwait; today, the State Department ignores Aliyev’s statements laying claim to the entirety of Armenia. 

The parallels go further. While diplomats considered both Hussein and Aliyev secular moderates, both sought to channel Islamist extremism to their benefit. Years before the Islamic State beheaded women deemed un-Islamic, the Fedayeen Hussein would decapitate women, many professionals, whom the Baathist regime deemed “prostitutes” for refusing to veil. During the most recent conflict, Aliyev imported and dispatched Al Qaeda-linked mercenaries from Syria.

Enumerating the similarities between Hussein and Aliyev is not just an intellectual exercise, but rather a warning. While the State Department debates its strategies toward other countries, seldom does it recognize that dictators have their own strategies to distract and deceive the United States with charm, charisma, caviar and cocktails. They believe Americans naïve for allowing themselves to be distracted by a paper-thin patina while they pursue other agendas. Should American officials continue to calibrate policy to the style of Azeri officials rather than the reality of their policies, however, the world will likely see another war of aggression by Azerbaijan, just as Hussein launched his own against Kuwait more than three decades ago.

By Michael Rubin

The National Interest

April 16, 2021

https://www.aei.org/op-eds/is-azerbaijans-ilham-aliyev-the-new-saddam-hussein/

***

ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ՓՈՐՁՈՒՄ Է ՄԱՔՐԵԼ ԻՐ ԿԵՂՏՈՏ ԴԵՄՔԸ և ԼՎԱՆԱԼ ԳԱՐՇԱՀՈՏ ԻՄԻՋԸ. ԱՐևՄՏՅԱՆ ՄԱՄՈՒԼ

Codastory.com Ադրբեջանի իշխանությունները բանտարկում են կլիմայական թեմաներով գրող լրագրողներին հենց COP29 գագաթնաժողովի նախօրեին
COP29 գագաթնաժողովը՝ կլիմայի փոփոխության խնդիրը լուծելու աշխարհի վերջին փորձը, մոտենում է, և այս անգամ այն պիտի տեղի ունենաՀարավային Կովկասում՝ Ադրբեջանում: Այս մասին գրում է codastory.com։ "Ակնկալվում է, որ մոտ 50,000 մարդ կժամանի մայրաքաղաք Բաքու՝ հաջորդ ամիս այդ միջոցառմանը մասնակցելու համար։ Հաշվի առնելով, որ Ադրբեջանի արտահանման եկամուտների 95%-ը գալիս է նավթից և գազից, դա ձեզ կարող է ծաղր թվալ: Եվ Ադրբեջանի կառավարությունը, կարծես, պատրաստ է "սպիտակեցնել" իր միջազգային իմիջը կլիմայի համաժողովին ընդառաջ՝ պարզապես գրաքննության ենթարկելով և բանտ նետելով լրագրողներին, ովքեր համարձակվում են հետաքննել կոռուպցիան
կլիմային առնչվող ոլորտում և բնապահպանական հանցագործությունները իրենց երկրում:

Անցյալ տարվա հունիսին Արևմտյան Ադրբեջանի բնակիչները բողոք սկսեցին Սեյուդլու գյուղի մոտակայքում գտնվող բրիտանական ոսկու հանքավայրից թունավոր թափոնների պահեստավորման համար առաջարկվող նոր ջրամբարի դեմ: Ադրբեջանական ռեժիմը բողոքի կազմակերպման մեջ մեղադրել է նախ Արևմուտքին, ապա Ռուսաստանին։ Բրիտանական Anglo-Asian Mining ընկերության կողմից շահագործվող հանքը ցիանիդ է օգտագործում ոսկին հիմնաքարից առանձնացնելու համար, այնուհետև թափում է թունավոր տիղմը, որը տեղացիներն ասում են, որ թափվում է իրենց հողի և գետերի մեջ: Տարածքի բնակիչները բողոքում են գոլորշիացումից շնչառական հիվանդություններից և ասում են, որ ավելացել է նաև թոքերի քաղցկեղի հաճախականությունը: Ադրբեջանի սակավաթիվ անկախ լրատվական գործակալություններից մեկի՝ Abzas Media-ի լրագրողները եկել են հետաքննել իրավիճակը և սկսել նյութեր հրապարակել հանքի և տեղի համայնքին հասցրած բնապահպանական վնասի մասին: Այնուհետև, 2023 թվականի վերջին, երբ Դուբայում սկսվեց COP28-ը, ադրբեջանական իշխանությունները ձերբակալեցին այդ պարբերականի հիմնադիր Ուլվի Հասանլիին, իսկ հետո նրա չորս լրագրողներին։

Անցյալ շաբաթ Abzas Media-ի գլխավոր խմբագրի պաշտոնակատար Լեյլա Մուստաֆաևան, ով այժմ ապրում է աքսորում, ելույթ ունեցավ Կոպենհագենում կլիմայի ապատեղեկատվության գագաթնաժողովում, որը կազմակերպել էր Եվրոպական լրագրության կենտրոնը: Ես միացա անհանգստացած, կախարդված լսարանին, երբ նա նկարագրում էր, թե ինչպես են իր գործընկերները տանջվում նախնական կալանքի տակ, մինչ նրանց հարազատներին սպառնում էին, և նրանց բանկային հաշիվները սառեցվում էին: Գյուղն ինքնին շրջափակված էր ոստիկանության կողմից և ոչ ոք, բացի պետության կողմից հաստատված լրագրողներից, թույլ չէր տալիս մուտք գործել և խոսել բնակիչների հետ: Կոպենհագենի գագաթնաժողովում Մուստաֆաևան ասել է, որ "COP29-ն օգնում է Ադրբեջանի կառավարությանը սպիտակեցնել հանածո վառելիքի արտահանման մատակարարումները" ՝ միաժամանակ պաշտպանելով արևմտյան կորպորացիաները: Մենք ուշադիր հետևելու ենք, թե ինչպես է Ադրբեջանը շարունակում մաքրել իր իմիջը COP-ի նախաշեմին:

https://www.codastory.com/waronscience/azerbaijan-throws-climate-journalists-in-jail-ahead-of-cop29/

***

Եվրախորհրդարանը պահանջել է անհապաղ պատժամիջոցներ կիրառել Ադրբեջանի նախագահի դեմ

ԵԽ պատգամավորները նաև կոչ են արել բոյկոտել COP-29-ը, որը պետք է անցնի Բաքվում
Եվրախորհրդարանում տեղի է ունեցել "Ադրբեջանում քաղաքական իրավիճակը և մարդու իրավունքների հարցերը" թեմայով քննարկում: Ինչպես հաղորդում է Հայաստանի Հանրային հեռուստաընկերությունը, բանաձևի քվեարկությունը տեղի կունենա հինգշաբթի օրը: Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի Եվրոպական հանձնաժողովի փոխնախագահ Նիկոլաս Շմիթը նշել է, որ Ադրբեջանում մարդու իրավունքները օր օրի վտանգված են, իսկ խոսքի ազատությունն էլ ավելի է ճնշվում: Ընդ որում, նա նշել է, որ Երևանն ու Բաքուն ավելի քան երբևէ մոտ են խաղաղության հաստատմանը, իսկ Եվրամիությունը լիովին աջակցում է երկու երկրների միջև շարունակվող խաղաղ գործընթացին: Ֆրանսիացի պատգամավոր Քսավիե Բելամին դատապարտել Է Ադրբեջանի հարձակումը Լեռնային Ղարաբաղի և Հայաստանի վրա, հայտարարել Է, որ Իլհամ Ալիևը փորձում է միջամտել Եվրամիության և Ֆրանսիայի ներքին գործերին, ապակայունացնել իրավիճակը նոր Կալեդոնիայում: Նա առաջարկել է անհապաղ պատժամիջոցներ կիրառել Ադրբեջանի նախագահԻլհամ Ալիևի և պաշտոնատար այլ անձանց նկատմամբ: Ֆրանսիացի մեկ այլ պատգամավոր Ջորդան Բարդելայի խոսքերով՝ Եվրամիությունը Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանի աջակցությամբ գազ է գնում Ադրբեջանից: Եվրախորհրդարանի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի անվտանգության և պաշտպանության ենթակոմիտեի նախագահ Նատալի Լուազոն Լեռնային Ղարաբաղի վրա հարձակումը որակել է էթնիկ զտումներ և կոչ է արել բոյկոտել COP-29 խորհրդաժողովը, որը տեղի կունենա Բաքվում: Պատգամավորները պնդում էին, որ ԵՄ-ն պետք է պահանջի Ադրբեջանից հարգել մարդու իրավունքները, պահպանել հայկական մշակութային ժառանգությունը և ապահովել Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված հայերի իրավունքները: Նրանք նաև հայտնել են, որ հինգշաբթի քվեարկության դրվելիք բանաձևում լիովին աջակցում են ԵՄ-ի հետ Հայաստանի մերձեցման նախաձեռնությանը և դատապարտում Իլհամ Ալիևի քաղաքականությունը տարածաշրջանում:

***

Եվրոպական խորհրդարանի՝ Ստրասբուրգում ընթացող լիագումար նիստի ընթացքում, հոկտեմբերի 22-ին քննարկվել է Ադրբեջանում մարդու իրավունքների և միջազգային իրավունքի խախտումների վիճակը, ինչպես նաև հարաբերությունները Հայաստանի հետ։

Ելույթ են ունեցել շուրջ 30 պատգամավորներ, ովքեր իրենց ելույթներում անդրադարձել են Արցախում ադրբեջանական ցեղասպան քաղաքականությանը։ Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորների կողմից, ի թիվս այլնի, կարևորվել է հայ ռազմագերիների ազատ արձակումը, հայկական մշակութային ժառանգության պաշտպանությունը, արցախցիների՝ արժանապատիվ ու ապահով վերադարձի իրավունքի իրացումը։

Ինչպես հայտնու,մ է ՀՅԴ Բյուրոյի Հայ դատի կենտրոնական գրասենյակը, COP 29-ին ընդառաջ՝ խստորեն քննադատվել է Ալիևի ռեժիմի հանցագործ քաղաքականությունն ինչպես Ադրբեջանի ներսում, այնպես էլ պատերազմական ոճրագործություններն ու շրջափակումը Լեռնային Ղարաբաղում։ Մի շարք պատգամավորներ հանդես են եկել Ադրբեջանի նկատմամբ թիրախային պատժամիջոցների կիրառման, ԵՄ էներգետիկ համագործակցությունը դադարեցներու դիրքերից։ Մի խումբ պատգամավորների կողմից ուշադրության է հրավիրվել Եվրոպական միությունում Ադրբեջանի մշտական ներկայացուցչի լկտի պահվածքը, ով Եվրոպական խորհրդարանի կողմից Ադրբեջանին խստիվ քննադատող բանաձևի քվեարկության նախօրեին սպառնացել է Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորներին։

Կարևոր էր նաև Բաքվի կողմից միջազգային կառույցներում կոռուպցիոն սխեմաներ ստեղծելու և օտարերկրյա պաշտոնյաներին կաշառելու կամ շանտաժի ենթարկելու դրսևորումների մասին պատգամավորների զգուշացումներն ու հայտարարությունները։

Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորների շրջանում Հայաստանին ու Արցախին վերաբերող հարցերի վերաբերյալ առարկայական իրազեկվածության նման բարձր մակարդակը պայմանավորված է նաև ՀՅԴ Հայ դատի Եվրոպայի գրասենյակի տևական աշխատանքով։ Նախորդ գումարման խորհրդարանի պատգամավորների համար ՀՅԴ Հայ դատի Եվրոպայի գրասենյակը մի շարք փաստահավաք այցելություններ է կազմակերպել, որոնք նպաստել են ստեղծված իրավիճակի վերաբերյալ պատգամավորների իրազեկվածության բարձրացմանը։

Մեկնաբանելով Եվրոպական խորհրդարանի քննարկումը՝ ՀՅԴ Հայ դատի Եվրոպայի գրասենյակի նախագահ Գասպար Կարապետյանը նկատել է․ «Մենք շնորհակալ ենք Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորներին՝ իրենց սկզբունքային դիրքորոշումների համար։ Այս քննարկումը մեկ անգամ ևս ցույց տվեց՝ Եվրոպական խորհրդարանում հայությանն առնչվող հարցերով ձևավորված է առարկայական դիրքորոշում։ Խորհրդարանականների տևական և անզիջում աշխատանքի արդյունքում է նաև, որ ԵՄ գործադիր իշխանության շրջանում մեր տեսակետները սկսում են ընկալելի դառնալ։ Մասնավորապես, կարևոր է քննարկմանը ներկա՝ ԵՄ գործադիր իշխանության ներկայացուցչի հայտարարությունը՝ տեղում իրավիճակի գնահատման համար Արցախում միջազգային ներկայության ապահովման և վերադարձի իրավունքի իրացման վերաբերյալ։ Ի գիտություն ենք ընդունում նաև գործադիր իշխանության այն տեսակետը, որ Ադրբեջանի հետ ԵՄ էներգետիկ գործարքները չպետք է եվրոպական կառույցներին հետ պահեն Ադրբեջանի հասցեին խիստ քննադատությունից։ Հատկապես այս հայտարարությունից հետո մենք ԵՄ գործադիր իշխանությունից ակնկալում ենք հստակ քայլերի»։

https://newsarmenia.am/news/politics/evroparlament-potreboval-nemedlennykh-sanktsiy-protiv-prezidenta-azerbaydzhana-i-prizval-boykotirova/

https://step1.am/blog/2024/10/23/24816/

***
WASHINGTON ՓՈՍՏ. "ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ՆՈՂԿԱԼԻ ՀԱՄԲԱՎ ՈՒՆԻ"
Կլիմայի եւս մեկ խոշոր համաժողով օգնում է բռնապետական ռեժիմին, կարծում է ամերիկյան հեղինակավոր պարբերականը
Ադրբեջանը, որը հյուրընկալում է ՄԱԿ-ի Կլիմայի հաջորդ համաժողովը, մարդու իրավունքների խախտումների մռայլ պատմություն ունի։

Երբ ՄԱԿ-ը ընտրում է մի երկիր իր ամենամյա կլիմայական համաժողովը անցկացնելու համար, չափանիշները ներառում են երկրի ենթակառուցվածքը, կլիմայական պարտավորությունները, քաղաքական կայունությունը և ֆինանսական ռեսուրսները: Բայց ոչ ժողովրդավարությունը, ոչ էլ մարդու իրավունքները չեն դիտարկվում, կամ, ըստ երևույթին, հաշվի չի առնվում, թե արդյո՞ք ռեժիմին որոշակի արտոնություն տալը կհանգեցնի կազմակերպության և նրա հավաքած կլիմայի դիվանագետների խայտառակությանը: Դրա արդյուքում տեղի է ունենում աշխարհի առավել ռեպրեսիվ տիրակալների եւ առավել ակտիվ հանածո վառելիքի հանքագործների բազմակի "greenwashing" ("կանաչ լվացում"):

Այս տարվա նոյեմբերի 11-ին Ադրբեջանում մեկնարկելու է ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության հարցերով առաջիկա համաժողովը՝ COP29-ը: Սա բռնապետությունում անցկացվող երրորդ անընդմեջ համաժողովն է, իսկ նավթային պետությունում՝ երկրորդը։ Նախորդ երկու համաժողովներն անցկացվել են Արաբական Միացյալ Էմիրություններում և Եգիպտոսում: Ադրբեջանը ձգտում է հեղինակության՝ մայրաքաղաք Բաքվում համաժողով կազմակերպելով, որը, ինչպես սպասվում է, կկենտրոնանա կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարի համար նոր ֆինանսական նպատակներ սահմանելու վրա: Բայց դա չպետք է ստվերել այն փաստը, որ Ադրբեջանը կառավարվում է դաժան բռնապետի՝ նախագահ Իլհամ Ալիևի կողմից։ Երբ ԱՄՆ Կոնգրեսի 60 անդամներ ս․թ․ հոկտեմբերի 3-ին նամակ են հղել պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենին՝ կոչ անելով "հասնել բոլոր քաղբանտարկյալների, պատանդների և ռազմագերիների, այդ թվում՝ էթնիկ հայերի անհապաղ և անվերապահ ազատ արձակմանը", Ադրբեջանի առաջնորդն այն անվանել է "զզվելի": Սակայն նամակում բարձրացված խնդիրները շատ իրական են։ Ադրբեջանի նողկալի համբավը մարդու իրավունքների ոլորտում հաստատվել է ծավալուն ապացույցներով։

Անցյալ տարի ադրբեջանական ռազմական ուժերը գրավեցին Լեռնային Ղարաբաղը՝ դուրս մղելով նրա էթնիկ հայ բնակչությանը և լուծարելով նրա իրավական, քաղաքական և քաղաքացիական ինստիտուտները: Առնվազն 23 հայտնի հայ քաղաքական գործիչներ մինչ օրս պահվում են ադրբեջանական բանտերում, այդ թվում՝ Ռուբեն Վարդանյանը՝ ռուս-հայ միլիարդատեր, որը մինչ ադրբեջանական հարձակումը պետական պաշտոն էր զբաղեցնում Ղարաբաղում: Վարդանյանի ընտանիքը հայտնում է, որ նա հացադուլ է հայտարարել՝ ի նշան բողոքի երկարատև մեկուսի բանտարկության վատ պայմանների դեմ: Human Rights Watch-ի և Freedom Now-ի վերջերս հրապարակված համատեղ զեկույցում փաստագրված է Ադրբեջանի ներսում մարդկանց նկատմամբ բռնաճնշումների ալիքը, ներառյալ տասնյակ մարդկանց ձերբակալությունները քաղաքական դրդապատճառներով և կեղծ քրեական մեղադրանքներով COP29-ի մեկնարկից ամիսներ առաջ: Բլինքենին ուղղված նամակի համաձայն՝ Ադրբեջանում քաղբանտարկյալների թիվը 2021 թվականի դեկտեմբերի 122-ից այս տարվա հունիսին հասել է առնվազն 303-ի: Մենք արդեն ուշադրություն ենք դարձրել 2023 թվականի հուլիսին հայտնի տնտեսագետ Գուբադ Իբադօղլուի անարդար բանտարկության վրա, որը ձերբակալվել էր ծայրահեղականության և փողերի կեղծման շինծու մեղադրանքներով։ Իրականում նրա ձերբակալության պատճառը բացահայտումներն էին, թե ինչպես է Ալիևը սխալ տնօրինում Ադրբեջանի նավթային հարստությունը: Ապրիլի 22-ին Իբադօղլուն տնային կալանքի է ենթարկվել, սակայն նրա ընտանիքը պնդում է, որ նա դեռ գտնվում է սերտ հսկողության տակ: Նախաքննությունը դադարեցված է, սակայն նա նախկինի պես խոցելի է կրկնակի ձերբակալման համար և չի կարող լքել երկիրը։ Իբադօղլուն տառապում է սրտի լուրջ հիվանդությամբ և բուժման կարիք ունի արտերկրում։

Հատկապես վրդովեցուցիչ է, հաշվի առնելով Ադրբեջանում կլիմայի խոշոր համաժողովի անցկացումը, Անար Մամեդլիի դեպքը, որը վետերան ակտիվիստ է, ով ղեկավարում է Ընտրությունների մոնիտորինգի և ժողովրդավարության հետազոտությունների կենտրոնը և հանդիսանում է կլիմայի արդարության նախաձեռնության հիմնադիրներից մեկը, որը ձգտում էր քաղաքացիական հասարակություն կազմակերպել COP29-ից առաջ: Ապրիլին ոստիկանությունը նրան Բաքվում բռնի նստեցրել է ավտոմեքենա եւ մեղադրել տարադրամի մաքսանենգության մեջ. այս մեղադրանքը հաճախ է օգտագործվում իշխանությունների կողմից քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստների դեմ: Մամեդլին ավելի վաղ արդեն 2,5 տարի բանտում էր, ինչը Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը ճանաչել էր որպես "նրան լռեցնելու և պատժելու" փորձ՝ ընտրությունների դիտարկման իր աշխատանքի համար: Մամեդլին բազմիցս փորձել է գրանցել իր ոչ կառավարական կազմակերպությունները, սակայն կառավարությունը մերժել է՝ զրկելով նրան աշխատելու օրինական հիմքերից: Ալիևը լուրջ քաղաքական մրցակցություն չի հանդուրժում։ Ադրբեջանի ընդդիմադիր Ժողովրդական ճակատ կուսակցության նախագահ Ալի Քերիմլիի դեմ քրեական գործ է հարուցվել զրպարտության և վիրավորանքի շինծու մեղադրանքներով: Նրա դատավարությունը բազմիցս հետաձգվել է, հնարավոր է՝ մինչև կլիմայի համաժողովի ավարտը։

Ալիևը նաև փորձում է ճնշել անկախ լրատվամիջոցներին։ Ադրբեջանում մնացած երեք մեդիա կազմակերպությունները հարձակման են ենթարկվել կառավարության կողմից. իշխանությունները ձերբակալել են 12 լրագրողի և վեց այլ աշխատակիցների, բոլոր 18-ը գտնվում են ճաղերի հետևում: Այդ ԶԼՄ-ների թվում են Abzas Media-ն և Toplum TV-ն, որը ղեկավարում է լրագրող Խադիջա Իսմայիլովան, ով 1,5 տարվա ազատազրկում է կրել հարկերից խուսափելու և յուրացումների կեղծ մեղադրանքներով՝ Ալիևի ռեժիմի կոռուպցիան բացահայտելուց հետո: Այո, դա կլիմայի համաժողով է, և գլոբալ տաքացումը խնդիր է, որը ազդում է բոլոր երկրների վրա և պահանջում է ընդհանուր ջանքեր՝ անկախ քաղաքականությունից: Բայց դա չի նշանակում, որ անհրաժեշտ է ամեն տարի հեղինակություն և լեգիտիմություն շնորհել ոչ հուսալի ռեժիմներին։ Լավագույն մոտեցումը կարող է լինել կայուն հյուրընկալող երկիր ընտրելը, որն ունի ուժեղ բնապահպանական կատարողականություն և ժողովրդավարության նվիրվածություն, օրինակ ՝ Կոստա Ռիկան, և մեկընդմիշտ դադարեցնել այս արատավոր ցիկլը: “The Washington Post”

https://www.washingtonpost.com/opinions/2024/10/16/azerbaijan-cop29-human-rights/

***
"ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ՓՈՐՁՈՒՄ Է ՇԵՂԵԼ ԱՇԽԱՐՀԻ ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԷԹՆԻԿ ԶՏՈՒՄՆԵՐԻՑ ՂԱՐԱԲԱՂՈՒՄ"
Իրանցի փորձագետի խոսքերով ՝ Ադրբեջանը տարածաշրջանի ամենակեղտոտ պետությունն է, քանի որ հենց նա է ամենից շատ աղտոտում Կասպից ծովն ու Արաքս գետը
COP-29-ը՝ ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության գագաթնաժողովը, կանցկացվի Ադրբեջանում 2024 թվականի նոյեմբերի 11-ից 22-ը։ Ադրբեջանի կողմից միջազգային նորմերի և իրավունքների շարունակական ոտնահարման և բնապահպանության ոլորտում նրա բացասական պահվածքի ֆոնին Բաքվում նման գագաթնաժողովի անցկացումը քննադատության մեծ ալիք է բարձրացրել տարբեր երկրներում: Կովկասի հարցերով իրանցի հայտնի փորձագետ Ահմադ Քազեմին վերջերս "Ինչո՞ւ Բաքուն արժանի չէ ընդունել COP-29" վերնագրով հոդված է հրապարակել, որտեղ հստակ նշել է, թե ինչու պետք չէր այդ գագաթաժողովն անցկացնել Ադրբեջանում: Փորձագետը նախ ընդգծեց, որ կլիմայական գագաթաժողովն անցկացվում է այն երկրներում, որոնք կարևոր դեր և լուրջ առաջընթաց ունեն շրջակա միջավայրի պահպանության գործում, իսկ Ադրբեջանը, ընդհակառակը, այդ առումով ունի բացասական համբավ և վատ փորձ: Որպես առաջին գործոն՝ Կազեմին նշել է այն հանգամանքը, որ Կասպից ծովն ամենից շատ աղտոտում է հենց Ադրբեջանը։ Փորձագետը նկատեց, որ ադրբեջանական նավթարդյունահանման արդյունքում Կասպից ծովի բուսական և կենդանական աշխարհը վտանգված է, իսկ նավթային աղտոտվածությունը հասնում է Կասպից ծովի իրանական ափերին: Վկայակոչելով ադրբեջանական լրատվամիջոցները՝ փորձագետը նշել է, որ տասնյակ տարիներ առաջ Ադրբեջանը Կասպից ծով է նետել Ուկրաինայից բերված ռադիոակտիվ թափոնները՝ յուրաքանչյուր տարայի դիմաց ստանալով 260 հազար դոլար: "Կոյուղու ենթակառուցվածքներում ներդրումների բացակայության պատճառով ամեն տարի խիտ բնակեցված Բաքու և Սումգայիթ քաղաքները միլիոնավոր տոննա չմշակված քաղաքային, կենցաղային և արդյունաբերական թափոններ են թափում Կասպից ծով, իսկ Նախիջևանը՝ Արաքս գետ՝ վտանգելով ծովի փակ էկոհամակարգը", - շարունակել է Քազեմին: Բացի այդ, փորձագետը նշել է, որ շրջակա միջավայրի պահպանության վերաբերյալ Ադրբեջանի մտահոգությունները ձևական և ցուցադրական բնույթ են կրում: Որպես օրինակ Քազեմին նշել է այն հանգամանքը, որ Բաքուն մտահոգված է Կասպից ծովի մակարդակի անկմամբ միայն այն պատճառով, որ դա վնասում է իր նավթարդյունաբերությանը: Ահմադ Քազեմին անդրադարձել է նաև ադրբեջանական Սոյուդլու գյուղի բնապահպանական խնդիրներին և այդ խնդիրները բարձրաձայնող դժբախտ գյուղի բնակիչների վրա իշխանությունների ճնշումներին (ավելի մանրամասն տես "ԿՈՊ29-ը և Բաքվի ցինիզմը" հոդվածը): Ըստ փորձագետի՝ ամենամյա այս գագաթաժողովները ոչ միայն "շրջակա միջավայրի պահպանության", այլև "մարդու իրավունքների պաշտպանության" մասին են: Այս համատեքստում նա հիշատակել է Ադրբեջանում շիա հավատացյալների և ազգային փոքրամասնությունների նկատմամբ բռնաճնշումները։ Փորձագետը նշել է, որ նման պահվածքը Բաքուն փորձում է քողարկել միջազգային միջոցառումների անցկացմամբ, ինչպես, օրինակ, "Ֆորմուլա 1"-ը։

"Ներկայումս Ադրբեջանը փորձում է օգտագործել COP29-ը որպես գործիք՝ ամբողջ աշխարհի, հատկապես արևմտյան աշխարհի հասարակական կարծիքը Ղարաբաղի ինքնավար մարզի էթնիկ զտումից շեղելու համար։ 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանը հարձակվեց Ղարաբաղի վրա և խախտեց Մոսկվայի 2020 թվականի զինադադարի համաձայնագիրը՝ պատճառ դառնալով ավելի քան 120 հազար բնիկ հայերի զանգվածային բռնի տեղահանման՝ ոտնահարելով նրանց գույքային, պատմական, մշակութային և կրոնական իրավունքները։ Օգտագործելով ԿՈՊ29 միջոցառումը, ընդունելով շուրջ 80.000 հյուր և ցուցադրելով խաղաղ դեմք, Բաքուն փորձում է շեղել միջազգային հասարակական կարծիքը այդ էթնիկ զտումներից: Այդ իսկ պատճառով, Ղարաբաղի հայերին պատկանող պատմական և կրոնական հուշարձանների ոչնչացման մասին տեղեկատվությանը զուգահեռ Ադրբեջանի նախագահը Ղարաբաղը և հարակից շրջանները հայտարարել է "կանաչ էներգիայի" գոտիներ", - գրել է Քազեմին։ Նա հավելել է, որ բացի Արցախի օկուպացիայից, Ադրբեջանը ագրեսիա է իրականացնում նաև Հայաստանի Հանրապետության նկատմամբ՝ նրա տարածքը հայտարարելով "Արևմտյան Ադրբեջան" և հրաժարվելով խաղաղության պայմանագիր կնքել: Զուգահեռաբար Ադրբեջանը առաջ է տանում այսպես կոչված "Զանգեզուրի միջանցքի" հարցը, որն իր հերթին աղետալի հետևանքներ կունենա տարածաշրջանային շրջակա միջավայրի համար: "Այս ֆոնին COP29-ի անցկացումը Բաքվում իսկական ծաղր է շրջակա միջավայրի պաշտպանության մասին միջազգային օրենքների նկատմամբ", - համոզմունք է հայտնել Կազեմին: Որպես վերջաբան՝ Ահմադ Քազեմին ընդգծել է, որ այս գագաթաժողովը Բաքվում անցկացվում է Ադրբեջանի նավթադոլարների շնորհիվ, սակայն իրականում Ադրբեջանն արժանի չէ ընդունել կլիմայի փոփոխության վերաբերյալ ՄԱԿ-ի գագաթնաժողովը: https://geghard-saf.am/ru/395/baku-cop29-qazemi/ Հ.Գ. Այն, որ Ադրբեջանը փորձում է միջազգային հանրության ուշադրությունը շեղել Արցախում հայոց նոր ցեղասպանությունից և ընդհանրապես չխոսել այդ թեմայով, հասկանալի է": Բայց թե ինչու են նույնն անում Հայաստանի իշխանությունները, մեղմ ասած, հարցեր է առաջացնում․..

***
The National Interest. "Արդյո՞ք Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը նոր Սադամ Հուսեյն է"
Ադրբեջանցի Իլհամ Ալիևը հպարտանում է իրենով։ 2021 թվականի ապրիլի 12-ին Ադրբեջանի հանրային ITV հեռուստաալիքը ցուցադրել է մեկժամյա հաղորդում՝ նվիրված Բաքվում նոր թանգարանի բացմանը՝ ի պատիվ Լեռնային Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմում Ադրբեջանի հաղթանակի։ Ալիևը, ով երբեք չի ծառայել բանակում, նույնիսկ այն ժամանակ, երբ իր հասակակիցները կռվել են Ղարաբաղի առաջին պատերազմում, նախքան հավաքված զորքերին դիմելը շրջում էր զինվորական համազգեստով՝ ցուցադրելով հայ զինվորների ռազմական տեխնիկան և մոմե մոդելները: "Ռազմավարի պուրակի" կենտրոնական մասը սպանված և գերեվարված հայ զինվորների սաղավարտներից պատրաստված կամարն էր։ Այն փաստը, որ Ադրբեջանը շարունակում է ապօրինաբար պահել 260 ռազմագերիների և առևանգված քաղաքացիական անձանց, որոնցից մի քանիսին նա, հնարավոր է, սպանել է գերության մեջ, ընդգծում է այս ցույցի անճաշակությունը: Ալիևն առաջինը չէ, որ նման ներկայացում է կազմակերպում։ 1991 թ.-ին տոտալիտար հասարակության հանրային արվեստի ուսումնասիրությանը նվիրված "հուշարձան" աշխատության մեջ հայտնի ճարտարապետի և իրաքցի ականավոր մտավորականի որդի Կանան Մակիան նկարագրեց "Հաղթանակի կամարը", որը տեղացիներին հայտնի է որպես "Կադիսիայի թրեր": 1985-ին կառուցված և չորս տարի անց բացված հուշարձանը, որը բարձրությամբ գերազանցում է Փարիզի Հաղթական կամարը, բաղկացած է Սադամ Հուսեյնի ձուլված նախաբազուկներից և բռունցքներից, որոնք բռնում են խաչված և պողպատից պատրաստված սրերը, որոնք ստացվել են զոհված իրաքցի զինվորների հալած զենքից: Մարտի դաշտից վերցված 5 հազար իրանական սաղավարտներն ավարտել են հուշարձանի շինարարությունը։ Հուսեյնի ելույթը, որով նա սկսեց շինարարությունը, քիչ էր տարբերվում Ալիևի ելույթից. "Խիզախ իրաքցիները կատարել են ամենալեգենդար սխրանքները՝ պաշտպանելով իրենց հողը և սուրբ համոզմունքները", - հայտարարել է Հուսեյնը 1985 թվականի ապրիլի 22-ին: - Մենք որոշեցինք, որ իրաքցիները կանցնեն իրենց ծածանվող դրոշի ներքո՝ պաշտպանված իրենց սրերով, որոնք կտրել են ագրեսորների վիզը": Ալիեւը, իր հերթին, այգու բացման ժամանակ հայտարարել է. "Յուրաքանչյուր ոք, ով կայցելի ռազմական ավարի պուրակ, կտեսնի մեր բանակի ուժը, մեր կամքի ուժը եւ այն, թե որքան դժվար էր հաղթանակի հասնելը": Ինչ վերաբերում է ռազմագերիներին, ապա ես Պենտագոնի հերթապահ աշխատակից էի, երբ հայտնաբերվեցին Հուսեյնի կողմից գերեվարված քուվեյթցի բանտարկյալների զանգվածային գերեզմանները։

Ավելի ու ավելի դժվար է չնկատել Հուսեյնի և Ալիևի նմանությունը։ Ակնհայտ թշնամի դառնալուց տարիներ առաջ Հուսեյնը հետաքրքրեց ԱՄՆ Պետդեպարտամենտին, որը նրան համարում էր պրագմատիկ չափավոր մարդ: Օրինակ, 1975 թվականի ապրիլին պետքարտուղարի օգնական Ալֆրեդ Աթերտոնը մերձավորարևելյան հարցերով հանդիպման ժամանակ պետքարտուղար Հենրի Քիսինջերին ասաց. "Հուսեյնը բավականին ուշագրավ անձնավորություն է։ Նա շատ անողոք է, բայց վերջերս ակնհայտ դարձավ, որ նա պրագմատիկ, խելացի առաջնորդ է": ԱՄՆ-ն մոտավորապես նույն գնահատականն ունի Ալիևի նկատմամբ։

1983 թվականին նախագահ Ռոնալդ Ռեյգանը Դոնալդ Ռամսֆելդին, այն ժամանակ պաշտպանության նախկին նախարարին, ուղարկեց Հուսեյնի հետ հանդիպման։ Ռամսֆելդը տպավորված էր։ "Ես սկսեցի մտածել, որ շփումների ընդլայնման շնորհիվ մենք, հնարավոր է, կարողանանք համոզել իրաքցիներին թեքվել Միացյալ Նահանգների կողմը եւ, ի վերջո, փոխել իրենց վարքագիծը", - հիշել է նա: Պետքարտուղարի տեղակալ Լոուրենս Իգլբերգերը Հուսեյնի բանագնացին խորհուրդ է տվել լուրջ չընդունել քիմիական զենքի ամերիկյան դատապարտումը: Մինսկի խմբի վերջին պատմությունը ցույց է տալիս, որ ԱՄՆ պաշտոնյաները նույնպես, ըստ երեւույթին, նսեմացնում են Ադրբեջանի կողմից իր միջազգային համաձայնագրերի խախտումների վերաբերյալ մտահոգությունները: Երկու դեպքում էլ Պետքարտուղարությունը պատրաստ էր անտեսել փոքրամասնությունների նկատմամբ վերաբերմունքը: Երբ տեղեկություններ հայտնվեցին Իրաքի քուրդ բնակչության դեմ Հուսեյնի կողմից քիմիական զենք կիրառելու մասին, ամերիկացի դիվանագետներից մեկը բացատրեց. "Մոտեցումը, որին մենք ցանկանում ենք հավատարիմ մնալ, հետևյալն է. մենք ցանկանում ենք լավ հարաբերություններ պահպանել ձեզ հետ, բայց նման բաները դա շատ դժվարացնում են": Մինչդեռ Պետքարտուղարությունը լռում է, երբ Ալիևը Հայոց ցեղասպանությունը սուտ է անվանում:

Բռնապետական ճոխության նման զգացողություն էր տիրում և Իրաքում՝ Հուսեյնի, և հիմա Ադրբեջանում ՝ Ալիևի օրոք։ 1985-ի դեկտեմբերին Washington Post-ը հրապարակեց ապշեցուցիչ զեկույց Իրաքի դեսպան Նիզար Համդունի կողմից կազմակերպված ընթրիքի երեկույթի մասին, որն ուղղված էր ամերիկյան ազդեցիկ հրեաների և իսրայելամետ գործիչների դեմ: Այսօր Վաշինգտոնում Ադրբեջանի դեսպանատունը պարբերաբար հանդես է գալիս նույն լսարանի առջև: Եվ լրագրողները, և դիվանագետները ընդունում են Ալիևի "խավիարային դիվանագիտությունը"։ Եվ Հուսեյնը, և Ալիևը նույնպես փառքի էին ձգտում տարածքային նվաճումների հաշվին՝ դրանում մեղադրելով իրենց զոհերին։ Երբ Հուսեյնը պարծենում էր, որ գլխատել է իրանցի ագրեսորներին, նա լռեց այն մասին, որ Իրաքը պատերազմը սկսել է հանկարծակի հարձակմամբ։ Նույն կերպ Ալիևը ենթադրում է, որ հայերն ագրեսոր էին, երբ հենց ադրբեջանական զորքերը Թուրքիայի աջակցությամբ ձեռնարկեցին Լեռնային Ղարաբաղի վրա բազմաֆունկցիոնալ հանկարծակի հարձակում՝ Հայաստան Օսմանյան ներխուժման 100-րդ տարելիցին: Եվ Հուսեյնը, և Ալիևը նույնպես իռեդենտիստներ են։ Ամերիկացի դիվանագետները մերժել են Հուսեյնի բազմիցս հայտարարություններն այն մասին, որ Քուվեյթը կամակոր իրաքյան նահանգ է եղել, որպես ավելորդ հռետորաբանություն ընդհուպ մինչեւ Իրաքի հանկարծակի ներխուժումը Քուվեյթ: Այսօր Պետքարտուղարությունն անտեսում է ամբողջ Հայաստանի նկատմամբ հավակնությունների մասին Ալիևի հայտարարությունները։ Զուգահեռները շարունակվում են։ Չնայած դիվանագետները և Հուսեյնին, և Ալիևին համարում էին չափավոր աշխարհիկ մարդիկ, երկուսն էլ ձգտում էին իսլամիստական ծայրահեղականությունն օգտագործել իրենց շահերի համար: Տարիներ առաջ, երբ "Իսլամական պետությունը" գլխատեց ոչ իսլամական համարվող կանանց, Հուսեյնը գլխատեց կանանց, շատ մասնագետների, որոնց բաասիստական ռեժիմը համարում էր "մարմնավաճառներ"՝ փարանջա կրելուց հրաժարվելու համար: Վերջին հակամարտության ժամանակ Ալիևը Սիրիայից ներմուծել և Ղարաբաղ է ուղարկել "Ալ-Քաիդայի" հետ կապված վարձկանների։

Հուսեյնի և Ալիևի նմանությունների թվարկումը ոչ միայն ինտելեկտուալ վարժություն է, այլ ավելի շուտ նախազգուշացում։ Մինչ Պետդեպարտամենտը քննարկում է իր ռազմավարությունները այլ երկրների նկատմամբ, այն հազվադեպ է ընդունում, որ բռնապետներն ունեն իրենց սեփական ռազմավարությունները՝ շեղելու և խաբելու Միացյալ Նահանգներին հմայքով, խարիզմայով, խավիարով և կոկտեյլներով: Նրանք ամերիկացիներին համարում են միամիտ մարդիկ, քանի որ նրանք իրենց թույլ են տալիս շեղվել թղթի պես բարակ պատինայից, մինչդեռ իրենք այլ նպատակներ են հետապնդում։ Սակայն, եթե ամերիկացի պաշտոնյաները շարունակեն քաղաքականությունը հարմարեցնել ադրբեջանցի պաշտոնյաների ոճին, այլ ոչ թե իրենց քաղաքականության իրականությանը, աշխարհը, ամենայն հավանականությամբ, ականատես կլինի Ադրբեջանի կողմից ևս մեկ ագրեսիվ պատերազմի, ինչպես Հուսեյնը սկսեց իր սեփական պատերազմը Քուվեյթի դեմ ավելի քան երեք տասնամյակ առաջ: Հեղինակ: Մայքլ Ռուբին The National Interest Ապրիլի 16, 2021

https://www.aei.org/op-eds/is-azerbaijans-ilham-aliyev-the-new-saddam-hussein/ 

Комментариев нет:

Отправить комментарий