ԶՈՐԻ ԲԱԼԱՅԱՆԸ ՀՐԱՊԱՐԱԿԱՎ ՄԵՂԱԴՐԵԼ Է ԼՂՀ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՆ «ԻՇՈՒԹՅԱՆ» ՄԵՋ

Փետրվարի 10-ին ԼՂՀ նախագահ Բակո Սահակյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Արցախի հերոս, «Ոսկե արծիվ» շքանշանի ասպետ, գրող, հրապարակախոս Զորի Բալայանին` ծննդյան 85-ամյակի կապակցությամբ: Այս մասին հայտնում են Արցախի նախագահի աշխատակազմից: Ուղերձում, մասնավորապես, ասված է. «Հարգարժա՛ն Զորի Հայկի, Արցախի ժողովրդի, իշխանությունների և անձամբ իմ անունից ի սրտե շնորհավորում եմ Ձեզ հիշարժան հոբելյանի` ծննդյան 85-ամյակի կապակցությամբ: Ձեր ամբողջ կյանքը Դուք նվիրաբերել եք Հայրենիքին անձնվիրաբար ծառայելու վեհ գործին, դարձել եք նրա կենդանի հերոսներից մեկը և Ձեր արժանի տեղն եք զբաղեցրել մեր նորագույն պատմության մեջ: Կանգնած լինելով Ղարաբաղյան շարժման ակունքներում՝ միշտ ապրել եք հարազատ ժողովրդի հոգսերով և արել եք հնարավորը նրա նվիրական իղձերի ու երազանքների իրականացման համար: Մեկ անգամ ևս շնորհավորում եմ Ձեզ և մաղթում երկար տարիների կյանք, խաղաղություն, քաջառողջություն ու ամենայն բարիք»:

Չնայած ԼՂՀ նախագահի այս բոցաշունչ տողերին՝ Զորի Բալայանը, մեղմ ասած, միշտ չէ, որ փոխադարձ քնքշանքով է պատասխանել Ղարաբաղի իշխանությունների կրքոտ ելույթներին։ Ավելին՝ նա աներևակայելի կոշտ ու սուր քննադատությամբ է հանդես եկել նրանց հասցեին, օրինակ՝ "Երրորդ ՈՒժ Պլյուս" ("ԵՈՒՊ") թերթի գլխավոր խմբագիր Վահրամ Աղաջանյանի հարցով: Հիշեցնենք, որ թերթը բացվել է արցախցի հայտնի բարերար Լևոն Հայրապետյանի և Վահրամ Աղաջանյանի համատեղ նախաձեռնությամբ և ապօրինաբար փակվել է ՀՀ նախկին նախագահ Սերժ Սարգսյանի, ԼՂՀ ներկայիս իշխանությունների և ՌԴ ԱԴԾ-ի (ФСБ-ի) ջանքերով՝ Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանատան խնդրանքով։

Սկանդալը "ԵՈՒՊ" անկախ հայկական թերթի անօրինական փակման շուրջ մինչ օրս չի հանդարտվում։ Համակարգելով իրենց հանցավոր գործունեությունը օտարերկրյա երեք պետության գործընկերների հետ՝ ԼՂ ներկայիս և ՀՀ նախկին իշխանությունները՝ համազգային վտարանդի Սերժ Սարգսյանի գլխավորությամբ, մի ամբողջ արշավ են ծավալել պարբերականի գլխավոր խմբագիր Վահրամ Աղաջանյանի և նրա ընտանիքի դեմ։

Գործընթացը վերահսկում էին անձամբ ՀՀ էքս-նախագահ Սերժ Սարգսյանը, ԼՂՀ ղեկավար Բակո Սահակյանը և հիշյալ երեք տերությունների պետական կառույցների շահագրգիռ ներկայացուցիչները։ Բակո Սահակյանի հրահանգով ԼՂՀ դատախազությունը նաև հրաժարվում է վերանայել Վահրամ Աղաջանյանի դեմ հարուցված ապօրինի քրեական գործը:
Նույնիսկ Ղարաբաղի դատարանում ձախողված այս գործը խիստ քննադատության է ենթարկվել աշխարհի տասնյակ երկրների իրավապաշտպան եւ լրագրողական կազմակերպությունների, այդ թվում՝ Նյու Յորքի "Լրագրողների պաշտպանության կոմիտեի", "Լրագրողներ առանց սահմանների"-ի, "Էմնիսի Ինթերնեշնլ"-ի, միջազգային ՊԵՆ-ակումբի, Ռուսաստանի լրագրողների միության եւ բազմաթիվ այլ հեղինակավոր կազմակերպությունների ու կառույցների կողմից։ "Էմնիսի Ինթերնեշնլ"-ի որոշմամբ Վահրամ Աղաջանյանը հայտարարվել է "խղճի բանտարկյալ"։ Չնայած միջազգային և ներհայաստանյան բողոքի հզոր ալիքին՝ լրագրողի նկատմամբ ապօրինի դատվածությունը, այնուամենայնիվ, մինչ օրս հանված չէ։ ՀՀ նախկին իշխանությունները, իրենց ղարաբաղյան կգորդների հետ միասին, ամեն քայլափոխի թմբկահարելով ժողովրդավարության ու եվրոպական արժեքային համակարգին իրենց նվիրվածության մասին, Վահրամ Աղաջանյանին արգելում են զբաղվել մասնագիտական գործունեությամբ: Ղարաբաղյան իշխանությունների ապօրինությունները դատապարտել են նաև ՀՀ առաջատար լրատվամիջոցները, երկրի մտավորականության ու քաղաքական ուժերի կարկառուն ներկայացուցիչները։ Չդիմացավ անգամ ԼՂ իշխանությունների սիրեցյալը՝ հայտնի գրող Զորի Բալայանը, ով սովորաբար "խոհեմ" լռություն է պահպանում նման իրավիճակներում։ Հայաստանի նախկին ղեկավարության "կառուցողական" ընկերն ու բարեկամը վերցրեց ու հրապարակավ մեղադրեց իշխանություններին... "իշության" մեջ (!)։ Պատասխանելով երևանյան խմբագիրներից մեկի այն հարցին, թե՝ "Ղարաբաղում կուտակված անհամար խնդիրներին գումարվեց ևս մեկը՝ լրագրող Վահրամ Աղաջանյանի հետապնդումը։ Եվ մենք չենք կարող այդ հարցը շրջանցել։ Այսօր միայն ծույլը չի խոսում այդ մարդու, այդ խնդրի մասին...", Զորի Բալայանն ասաց բառացիորեն հետևյալը. "Բանն այն է, որ մեզ չէր կարելի լրագրողի հալածման նախադեպ ստեղծել նրա՝ մասնագիտական գործունեությունն իրականացնելու պատճառով։ Ես գրեցի, որ մեզ մոտ՝ Ղարաբաղում, այդ հարցում վարվեցին ղարաբաղավարի՝ ցուցաբերելով իմ սրտին թանկ ղարաբաղյան ավանակներին բնորոշ ուղղամտություն" ("Զորի Բալայանի հետ՝ երեկ, այսօր, վաղը" գրքից, էջ 248):

Զորի Բալայանին կրակոտ տողեր նվիրած Բակո Սահակյանը ձևացրել է, թե չի հասկացել հայտնի գրողի ակնարկներն ու նրա մեղադրանքների էությունը. իր օտարերկրյա տերերի հրամանով ԼՂՀ նախագահը չի դադարեցնում հալածանքները "Երրորդ ՈՒժ Պլյուս" փակված թերթի խմբագրի նկատմամբ։

Սակայն չնայած ԼՂՀ իշխանությունների հետապնդումներին՝ անկախ պարբերականի լրագրողները շարունակում են պայքարը իրենց իրավունքների վերականգնման համար։

https://www.lragir.am/ru/2015/05/11/42094/

http://vmemoriz.ru/zorij-balayan-ulichil-armyanskie-vlasti-v-ishakizme-13802.html

***

Սիլվա Կապուտիկյան. «Վահրամ Աղաջանյանը ազնվորեն է կատարում հարազատ ժողովրդին ծառայելու բարձր առաքելությունը»

ՀՀ նախկին նախագահ Սերժ Սարգսյանի ջանքերով ապօրինաբար փակված «Երրորդ Ուժ Պլյուս» («ԵՈՒՊ») հայկական անկախ թերթը ահազանգեր է ստանում առ այն, որ սոցիալական ցանցերում ՀՀ նախկին և ԼՂՀ ներկայիս իշխանությունների ներկայացուցիչները վարկաբեկիչ որոշակի արշավ են սկսել թերթի ու նրա գլխավոր խմբագիր Վահրամ Աղաջանյանի դեմ: Նույնիսկ փակ թերթի նյութերը իսկական հիստերիա և խուճապ են առաջացնում քաղաքական որոշ շրջանակներում ու մայրաքաղաքներում։ Ուստի օգտագործվում է ընդդիմախոսին սկզբում հրեշացնելու եւ հեղինակազրկելու, այնուհետև նրա նկատմամբ հավանաբար ավելի կոշտ միջոցներ ձեռնարկելու հին բոլշևիկյան մոդելը։

Սակայն ՀՀ նախկին և ԼՂՀ ներկայիս իշխանությունները շատ լավ գիտակցում են «ԵՈՒՊ» եւ նրա խմբագրի դեմ վարկաբեկիչ քարոզարշավի ողջ ծանրությունը, քանի որ հայկական ծանրագույն պայմաններում գործած ու պետական կառույցների եւ ընդդիմության կողմից որեւէ օգնությունից զրկված թերթը սեղմ ժամկետներում հասել է այնպիսի հաջողությունների, որ իշխանությունների կողմից նրա փակումը միայն ժամանակի հարց էր, հաշվի առնելով, որ ոչ մի լավ բան մեզանում անպատիժ չի մնում։

Ամենակարճ ժամկետներում «Երրորդ Ուժ Պլյուսը» Հայաստանում առաջինն է դարձել բազում ցուցանիշներով։ «ԵՈՒՊ»-ը առաջին հայկական թերթն է, որի կոլեկտիվը կազմված էր հակամարտող տարբեր երկրների ու ժողովուրդների ներկայացուցիչներից: Հայկական պարբերականում խաղաղ աշխատել ու համագործակցել են հայերն ու ադրբեջանցիները, ռուսները, վրացիները, աբխազներն ու օսերը, իրանցիներն ու հրեաները, թուրքերն ու քրդերը, եվրոպական տարբեր պետությունների քաղաքացիներ եւ այլն: Սա 32 էջանոց առաջին ռուսալեզու ամսաթերթն էր ՀՀ-ում: 2004 թ. «ԵՈՒՊ»-ը ՀՀ պատմության մեջ դարձավ հայկական առաջին ամբողջովին գունավոր շաբաթաթերթը: 15-20 տարվա պատմություն ունեցող հայկական թերթերի տպաքանակը ընդհանուր առմամբ ներկայումս չի գերազանցում 3-5 հազար օրինակը։ Չնայած նախկին իշխանությունների անդադար ճնշումներին ու տարաբնույթ, աներևակայելի բոլոր սադրանքներին, «ԵՈՒՊ»-ի տպաքանակը, ընդամենը 3 տարի անց, պետք է հասներ արդեն 7-8 հազար օրինակի, եւ հենց այդ ժամանակահատվածում էլ Սերժ Սարգսյանի հրահանգով ականահարվեց նրա գործունեությունը:

Իրավիճակը իշխանությունների համար բարդանում է նրանով, որ «ԵՈՒՊ» գլխավոր խմբագիր Վահրամ Աղաջանյանի ընտանիքը լավ ճանաչված է ոչ միայն ՀՀ-ում եւ ԼՂՀ-ում, այլեւ հայկական երկու հանրապետությունների սահմաններից դուրս: Մասնավոր զրույցներում ՀՀ և ԼՂՀ նախագահները ստիպված խոստովանում են, որ Աղաջանյանների ընտանիքը չափազանց հարգված է Արցախում և Հայաստանում, ուստի գլխավոր խմբագրին շատ դժվար է մեղադրել ինչ-որ կրիմինալի մեջ: Լլրագրողի հայրը` Գևորգ Աղաջանյանը երկար տարիներ ղեկավարել է ԽՍՀՄ Գրողների միության ղարաբաղյան բաժանմունքը, նրա ստեղծագործությունները բարձր են գնահատել գրականության և արվեստի այնպիսի ականավոր գործիչներ, ինչպիսիք են Նաիրի Զարյանը, Մարիետտա Շահինյանը, Լեոնիդ Գուրունցը, Սերո Խանզադյանը, Սուրեն Մուրադյանը, Բոգդան Ջանյանը, Շչորս Դավթյանը եւ շատ-շատ այլ հայտնի մտավորականներ:

Ջերմ, բարեկամական հարաբերություններ են ձեւավորվել հատկապես Աղաջանյանների ընտանիքի և Արցախում Մայր Հայաստանի իսկական խորհրդանիշի վերածված մեծ բանաստեղծուհի Սիլվա Կապուտիկյանի միջև: Այդ բարեկամությունը սկսվել էր դեռևս անցյալ դարի 50-60-ական թվականներին, երբ Գևորգ Աղաջանյանը ղեկավարել է ԼՂ Գրողների միության բաժանմունքը: Մեծ բանաստեղծուհին բարձր էր գնահատել նաև «ԵՈՒՊ» գլխավոր խմբագրի գործունեությունը, որին նվիրել է հետեւյալ տողերը. «Վահրամ Աղաջանյանը ազնվորեն է կատարում հարազատ ժողովրդին ծառայելու բարձր առաքելությունը»:

Ինչպես հայտնի է, Սիլվա Կապուտիկյանը, ի նշան բողոքի, իշխանություններին է վերադարձրել պատվավոր Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշանը, որով նրան պարգևատրել է ՀՀ նախագահը, ինչը առաջացրեց հանրապետության ղեկավարության զայրույթը։ Իշխանությունները մինչ օրս վրեժ են լուծում Վահրամ Աղաջանյանի ընտանիքից նաև հռչակավոր բանաստեղծուհու հետ բարեկամական կապեր ունենալու համար:

Սակայն, չնայած իշխանությունների բոլոր հետապնդումներին, «Երրորդ Ուժ Պլյուս» ապօրինաբար փակված թերթի գործունեությունը, պարբերականի բացման օրվանից ընդամենը մեկ տարի անց, ըստ արժանվույն են գնահատել ՀՀ ամենահայտնի մտավորականներն ու քաղաքական բոլոր ուժերի ներկայացուցիչները, ինչը չլսված երեւույթ է հիմնովին բարոյազրկված հայկական ներկայիս իրականության մեջ: Թերթի կայքում մեջբերել ենք ընդամենը մի քանի գնահատական, սակայն դրանք էլ բավարար են, որպեսզի ընթերցողը ավելի լավ հասկանա, թե ինչու է թերթը հետապնդումների ենթարկվում նույնիսկ հաշվեհարդարից հետո:

https://www.lragir.am/ru/2016/10/31/51880/

***

Зорий Балаян публично обвинил власти НАГОРНОГО Карабаха в "ишакизме"

10 февраля руководитель Нагорного Карабаха Бако Саакян направил поздравительное послание Герою Арцаха, кавалеру ордена "Золотой орел", писателю-публицисту Зорию Балаяну в связи с его 85-летием. В послании говорится: "Уважаемый Зорий Гайкович! От имени народа, властей Арцаха и от себя лично сердечно поздравляю Вас со знаменательным юбилеем - 85-летием! Всю Вашу жизнь Вы посвятили высокому делу самоотверженного служения Родине, стали одним из ее живых героев и заняли свое достойное место в нашей новейшей истории. Будучи у истоков Карабахского движения, вы всегда жили заботами родного народа и делали все возможное для осуществления его заветных чаяний и мечтаний. Вновь поздравляю Вас и желаю долгих лет жизни, мира, крепкого здоровья и всех благ!"

Несмотря на столь пламенные строки президента НКР, Зорий Балаян, мягко говоря, не всегда отвечал взаимностью властям Карабаха. Более того - выступал с резкой критикой в их адрес. К примеру, по вопросу Ваграма Агаджаняна - главного редактора газеты "Третья Сила Плюс" ("ТСП"), незаконно закрытой усилиями бывших властей Армении-НКР и ФСБ РФ по просьбе посольства США в Ереване.

Скандал вокруг незаконно закрытой независимой армянской газеты "Третья Сила Плюс" не утихает по сей день. Координируя свою деятельность с коллегами из трех иностранных государств, нынешние власти НК и бывшие власти Армении во главе с общенациональным изгоем Сержем Саркисяном развернули целую кампанию по травле главного редактора издания Ваграма Агаджаняна и его семьи.

Процесс контролировался лично президентом РА Сержем Саркисяном, руководителем НКР Бако Саакяном и заинтересованными госструктурами упомянутых трех держав. Явно по приказу Бако Саакяна генпрокуратура Нагорного Карабаха отказывается также пересмотреть незаконное уголовное дело, возбужденное против журналиста.

Это дело, провалившееся даже в карабахском суде, подверглось резкому осуждению со стороны правозащитных и журналистских организаций десятков стран мира, в том числе "Комитета протекции журналистов" в Нью-Йорке, "Репортеров без границ", "Эмнисти интернешнл", Международного ПЕН-клуба, Союза журналистов России и многих-многих других авторитетных организаций и структур. Со стороны "Эмнисти интернешнл" Ваграм Агаджанян был признан "узником совести".

Несмотря на мощную международную и внутриармянскую волну протеста, незаконная судимость с журналиста, тем не менее, не снята по сей день. Бывшие власти Армении с их карабахскими "довесками", на каждом шагу трубящие о демократии и приоритетности европейской ценностной системы, запрещают Ваграму Агаджаняну заниматься профессиональной деятельностью.

Беззакония карабахских властей осудили и основные СМИ Армении, видные представители интеллигенции и политических сил страны. Не выдержал даже любимец властей НК - известный писатель Зорий Балаян, обычно хранящий "благоразумное" молчание в таких ситуациях. "Конструктивный" друг бывшего руководства Армении взял да публично уличил власти, цитируем, в "ишакизме".

Отвечая на вопрос одного из ереванских редакторов "К бесчисленным проблемам Карабаха прибавилась еще одна – преследования журналиста Ваграма Агаджаняна. И мы не можем обойти стороной этот вопрос. Сегодня только ленивый не говорит об этом человеке, об этой проблеме…", Зорий Балаян сказал буквально следующее: "Я тоже не захотел оказаться в ряду ленивых и выступил в печати по этому вопросу. Дело в том, что мы не должны были создавать прецедент преследования журналиста из-за того, что он выполнял свой профессиональный долг. Я написал, что в Карабахе в этом деле поступили по-карабахски, продемонстрировав прямолинейность дорогих моему сердцу карабахских ишаков" (книга "С Зорием Балаяном – вчера, сегодня, завтра", стр. 248, на арм. языке).

Но Бако Саакян, обратившийся сегодня к Зорию Балаяну с пылкими строками, сделал вид, что не понял его намеков и сути его обвинений - по приказу своих иностранных хозяев он продолжает преследования главного редактора закрытой газеты "Третья Сила Плюс".

Несмотря на неослабевающий прессинг властей, журналисты независимого издания продолжают борьбу за восстановление своих прав. 

https://www.lragir.am/ru/2015/05/11/42094/

http://vmemoriz.ru/zorij-balayan-ulichil-armyanskie-vlasti-v-ishakizme-13802.html

На снимке: справа - Зорий Балаян, слева - президент Нагорного Карабаха Бако Саакян.