ՓԱՇԻՆՅԱՆԻ ՁԵՌՔԵՐՈՎ ԹՈՒՐՔԵՐՆ ՈՒ ԱԶԵՐԻՆԵՐԸ ՓՈՐՁՈՒՄ ԵՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻՆ ԶՐԿԵԼ ԱՏՈՄԱԿԱՅԱՆԻՑ

2025 թ. սեպտեմբերի 18-ին Նիկոլ Փաշինյանը կառավարության նիստում հանդես եկավ մի աղմկահարույց հայտարարությամբ՝ ասելով, թե վերջին յոթ տարում իրենք 2 ատոմակայան են կառուցել՝ ծածուկ: Նրա ասելով` առանց հնչեղ խոսքերի, առանց ժապավեն կտրելու, լուռ աշխատելով։ Այս միտքը լսելուց հետո վստահ եմ՝ շատերն են ինձպես մտածել՝ մի՞թե հնարավոր է Հայաստանի նման փոքր երկրում ծածուկ ատոմակայան կառուցել, այն էլ` միանգամից 2-ը, որ ոչ ոք չիմանա այդ մասին, չգրի, չխոսի, ՄԱԳԱՏԷ-ն չհետեւի, միջազգային մամուլը չիմանա եւ այլն: Բայց ուշադիր լսելով Փաշինյանի խոսքի շարունակությունը, հասկանալի է դառնում, որ խոսքը ոչ թե ատոմակայանի, այլ արեւային կայանների մասին է․ «Մենք ատոմակայանից կրկնակի ավել երկու ատոմակայան ենք ստեղծել` առանց աղմուկ-աղաղակի, ոչ մեկը չեն էլ տեսել, չենք էլ ֆիքսել, բացում չենք արել, ժապավեն չենք կտրել, ելույթ չենք ունեցել։ Այս դահլիճում կայացրել ենք որոշումներ ու երկու հատ ատոմակայան ենք ստեղծել։ Ընդ որում, վերջին յոթ տարում է այս ճեղքումը տեղի ունեցել։ Սա մեծագույն ձեռքբերում է, որի մասին չի խոսվում, բայց կարեւորը խոսելը չի, կարեւորը ձեռքբերումն է»։ 

Չնայած Մեծամորի ատոմակայանը Հայաստանի համար ռազմավարական նշանակություն ունեցող օբյեկտ է, եւ հեռավոր համեմատություն անգամ չի կարելի անել արեւային կայանների հետ, սակայն Փաշինյանը, ինչպես ամեն ինչում, այստեղ էլ հավասար հարթության մեջ դրեց` փորձելով դա որպես հերթական հաղթանակ ներկայացնել: Իշխանական քարոզչամեքենան էլ ակտիվորեն տարածեց Փաշինյանի «հայտնագործությունը»։ Քաղաքական շրջանակներում կարծում են, որ Փաշինյանը նման հայտարարություններով հող է նախապատրաստում ատոմակայանից հրաժարվելու համար, որ Թուրքիայի հերթական պահանջը կյանքի կոչի։ Չէ՞ որ տեւական ժամանակ է՝ Թուրքիայում բնապահպանական բողոքի ակցիաների անվան տակ կլոր-սեղան քննարկումներ են անում այդ պահանջով: Նպատակը Հայաստանին էներգետիկ անվտանգությունից զրկելն է, իրենցից կախվածության մեջ դնելը։ Թերեւս այս նպատակով են նաեւ ԵՄ-ն ու ԱՄՆ-ն նույն տեսակետը հայտնում, ԵՄ-ն Թուրքիայի պահանջն է երկրորդում, ԱՄՆ-ն էլ առաջարկում է մոդուլային ատոմակայաններով այն փոխարինել։ Այնպիսի ատոմակայաններով, որոնք իրենք նպատակահարմար չեն համարել կառուցել...

Էներգետիկ եւ անվտանգության հարցերով փորձագետ Արմեն Մանվելյանը չի հերքում, որ վերջին տարիներին Հայաստանում ավելացել է արեւային էներգիայի արտադրությունը, հիշեցնում է նաեւ, որ դա այս իշխանությունների շնորհքը չէ, ծրագիրը սկսել են կյանքի կոչել դեռեւս 2010-ից․ «Դա ավելացել է ոչ թե իշխանության աշխատանքի արդյունքում, այլ՝ կենցաղային մակարդակում․ Հայաստանն արեւաշատ է, մարդիկ իրենց տների վրա էներգետիկ պանելներ են տեղադրում, որ ստացած էներգիայի մի մասն իրենց տներում օգտագործեն, ավելցուկն էլ տալիս են էլցանցին։ Ժամանակին այս ծրագիրը սուբսիդավորվում էր` եթե դու վարկ էիր վերցնում, պետությունը սուբսիդավորում էր, եթե չեմ սխալվում` այս տարվա հուլիսից սուբսիդիան դադարեցրել են»։ 

Փորձագետի պնդմամբ՝ սխալ է ասել, որ արեւային կայանները փոխարինում են կամ կարող են փոխարինել ատոմակայանին․ «Կա փորձ, ժամանակին Իսպանիան անցավ ամբողջապես արեւային կայանների, բայց դա բերեց նրան, որ այս տարի Իսպանիան երեք օր հոսանքազրկված մնաց հայտնի դեպքերի պատճառով, նրանք ստիպված էին ատոմակայանները վերագործարկել, որ ունենան էներգիա, այսինքն՝ արեւային էներգիան կայուն չէ եւ չի կարող փոխարինել կայուն էներգիային»։

Մանվելյանի կարծիքով՝ Փաշինյանը, ըստ էության, հող է նախապատրաստում՝ ատոմակայանից հրաժարվելու համար․ «Այս կեղծ ինֆորմացիան տարածելով, հող են նախապատրաստում ատոմակայանը փակելու համար՝ հաշվի առնելով, որ սրանք Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի բոլոր պահանջները կատարում են, ապա պետք չէ սա բացառել, Թուրքիան ուզում է Հյաաստանը զրկել էներգետիկ անվտանգությունից»։

ԼՀԿ փոխնախագահ Դավիթ Խաժակյանն էլ, որ ուսումնասիրել է ոլորտը, ասաց․ «Զարմանալի է, թե ինչու Փաշինյանն ասաց, որ կառավարության որոշումների արդյունքում երկու ատոմակայան են ստեղծել, կարող էր ասել` 4 կամ 5։ Իսկ իրականությունն այն է, որ ատոմակայանը եղել եւ մնում է Հայաստանի էներգետիկ անվտանգության հենասյունը՝ 40% մասնաբաժնով, որն ինքնարժեքի իմաստով ամենամատչելին է։ Մինչեւ 50% հոսանքի արտադրությունը ՋԷԿ-երինը եւ ՀԷԿ-երինն է, եւ միայն 10-15% հոսանքն է, որ արտադրվում է արեւային կայանների կողմից։ Վերականգնվող էներգետիկայի զարգացումը բնավ չեմ թերագնահատում, բայց նոր ատոմակայանի կառուցման շուրջ կառավարության անգործությունը հանցավոր եմ համարում։ Հարցը շատ պարզ է, եթե Հայաստանը «Ռոսատոմի» հետ չկնքի նոր էներգաբլոկի կառուցման պայմանագիր, ապա 2036 թվին կլրանա Մեծամորի ատոմակայանի շահագործման ժամկետը, եւ էներգետիկ համակարգում կառաջանա հսկայական բաց։ Հավանաբար, պլանն այն է, որ այդ բացը կարող է լրացնել «բարեկամ» Թուրքիան՝ ռուսների հետ կառուցվող ատոմակայանի հաշվին»․․․

Լուսինե Շահվերդյան

https://hraparak.am/post/17d124bc4194bedf9a40ddf8a28fd5b5

***

"ՔԱՆԻ ԴԵՌ ՓԱՇԻՆՅԱՆՆ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅԱՆ Է, ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ՊԵՏՔ Է ԼՈՒԾԻ ԻՐ ԲՈԼՈՐ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ". ՀԱՅԱՑՔ ԲԱՔՎԻՑ

Ադրբեջանցի ռազմական փորձագետ Ուզեիր Ջաֆարովի խոսքերով՝ "չմոռանանք, որ հենց Փաշինյանի գործողությունների շնորհիվ ենք հասել որոշակի նպատակների"

Կարդալ ավելին․

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/05/blog-post_54.html

***

РУКАМИ ПАШИНЯНА ТУРКИ И АЗЕРЫ ПЫТАЮТСЯ ЛИШИТЬ АРМЕНИЮ АТОМНОЙ ЭЛЕКТРОСТАНЦИИ

18 сентября 2025 г. на заседании правительства Никол Пашинян выступил с сенсационным заявлением, сообщив, что за последние семь лет они построили две атомные электростанции, причем тайно, без громких слов, без перерезания ленточки, работая молча. Услышав эту мысль, я уверена, что многие подумали так же, как и я: возможно ли построить в такой маленькой стране, как Армения, секретную АЭС, да ещё и две сразу, чтобы никто об этом не знал, не писал, не говорил, МАГАТЭ не следило, международная пресса не знала и т. д.? Но, внимательно слушая продолжение речи Пашиняна, понимаешь, что речь идёт не об АЭС, а о солнечных электростанциях: "Мы построили две АЭС, вдвое больше, чем АЭС, без всякой суеты, никто их не видел и не зафиксировал, мы их не открывали, мы не перерезали ленточку, мы не произносили речи. Мы приняли решения в этом зале и построили две АЭС. Причём этот прорыв произошёл за последние семь лет. Это большое достижение, о котором не говорят, но главное не разговоры, главное – достижение". 

Хотя Мецаморская АЭС является стратегически важным объектом для Армении и даже отдалённо не может сравниваться с солнечными электростанциями, Пашинян, как и во всём остальном, поставил её здесь на одну доску, пытаясь представить как очередную победу. Правительственная пропагандистская машина также активно распространяла "открытие" Пашиняна. В политических кругах считают, что подобными заявлениями Пашинян готовит почву для отказа от АЭС, чтобы реализовать очередное требование Турции. Ведь в Турции уже давно под видом экологических протестов проводятся круглые столы по этому требованию. Цель — лишить Армению энергетической безопасности, сделать её зависимой от них. Возможно, с этой целью ЕС и США также высказывают ту же точку зрения: ЕС уступает требованию Турции, а США предлагают заменить её модульными атомными электростанциями. Причём такими, строительство которых они сами не считали целесообразным...

Эксперт по вопросам энергетики и безопасности Армен Манвелян не отрицает, что в последние годы в Армении увеличилось производство солнечной энергии, но напоминает, что это не заслуга властей, программа действует с 2010 года. "Оно увеличилось не благодаря работе властей, а на уровне домохозяйств. В Армении солнечно, люди устанавливают энергопанели на домах, чтобы использовать часть получаемой энергии, а излишки отдают в энергосистему. Одно время эта программа была субсидируемой – если вы брали кредит, государство субсидировало его. Если я не ошибаюсь, с июля этого года субсидирование было прекращено". 

По словам эксперта, неверно говорить о том, что солнечные электростанции заменяют или могут заменить атомные электростанции: "Есть эксперимент, когда Испания полностью перешла на солнечные электростанции, но это привело к тому, что в этом году Испания осталась без электричества на три дня из-за известных инцидентов. Чтобы получить электроэнергию, пришлось перезапустить атомные электростанции. То есть солнечная энергетика не является устойчивой и не может заменить устойчивую энергетику".

По словам Манвеляна, Никол Пашинян фактически готовит почву для отказа от АЭС: "Распространяя эту ложную информацию, они готовят почву для закрытия АЭС. Учитывая, что они соответствуют всем требованиям Турции и Азербайджана, то не стоит исключать и этого, Турция хочет лишить Армению энергетической безопасности".

Заместитель председателя ПСА по энергетике Давид Хажакян, изучавший сферу, отметил: "Удивительно, почему Пашинян заявил, что в результате решений правительства были построены две атомные электростанции, он мог бы сказать четыре или пять. А реальность такова, что атомная электростанция была и остаётся опорой энергетической безопасности Армении, занимая 40%-ную долю, что является самым дешёвым по себестоимости. До 50% электроэнергии вырабатывается на тепловых и гидроэлектростанциях, и лишь 10-15% электроэнергии вырабатывается солнечными электростанциями. Я нисколько не недооцениваю развитие возобновляемой энергетики, но считаю преступным бездействие правительства в вопросе строительства новой атомной электростанции. Вопрос очень простой: если Армения не подпишет контракт с "Росатомом" на строительство нового энергоблока, то срок эксплуатации Мецаморской АЭС истечёт в 2036 году, и в энергосистеме возникнет огромный пробел. Вероятно, план заключается в том, что этот пробел можно будет… заполненный "дружественной" Турцией за счет атомной электростанции, которую турки строят вместе с русскими"...

Лусине Шахвердян

https://hraparak.am/post/17d124bc4194bedf9a40ddf8a28fd5b5

***

"ПОКА ПАШИНЯН У ВЛАСТИ, АЗЕРБАЙДЖАН ДОЛЖЕН РЕШИТЬ ВСЕ СВОИ ПРОБЛЕМЫ": ВЗГЛЯД ИЗ БАКУ

По словам азербайджанского военного эксперта Узеира Джафарова, "давайте не забывать, что именно благодаря действиям Пашиняна мы добились определенных целей"

Подробнее:

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/05/blog-post_54.html

***

BY PASHINYAN'S HANDS, TURKS AND AZERIS ARE TRYING TO DEPRIVE ARMENIA OF A NUCLEAR POWER PLANT

On September 18, 2025, Nikol Pashinyan made a sensational statement at a government meeting, saying that over the past seven years they had built two nuclear power plants, and secretly, without loud words, without cutting ribbons, working in silence. After hearing this thought, I am sure that many people thought the same as me: is it possible to build a secret nuclear power plant in such a small country as Armenia, and even two at once, so that no one knew about it, did not write, did not speak, the IAEA did not monitor, the international press did not know, etc? But listening carefully to the continuation of Pashinyan's speech, it becomes clear that we are not talking about nuclear power plants, but about solar power plants: "We built two nuclear power plants, twice as large as nuclear power plants, without any fuss, no one saw or recorded them, we did not open them, we did not cut the ribbon, we did not pronounce speeches. We made decisions in this room and built two nuclear power plants. Moreover, this breakthrough has occurred over the past seven years. This is a great achievement that is not talked about, but the main thing is not talking, the main thing is achievement."  Although the Metsamor NPP is a strategically important facility for Armenia and cannot even remotely be compared with solar power plants, Pashinyan, as in everything else, put it on the same level here, trying to present it as another victory. The government's propaganda machine was also actively spreading Pashinyan's "discovery." Political circles believe that with such statements, Pashinyan is preparing the ground for abandoning the nuclear power plant in order to implement Turkey's next demand. Indeed, round tables on this demand have been held in Turkey for a long time under the guise of environmental protests. The goal is to deprive Armenia of energy security and make it dependent on them. Perhaps, for this purpose, the EU and the US are also expressing the same point of view: the EU is yielding to Turkey's demand, and the US is proposing to replace it with modular nuclear power plants. Moreover, the construction of which they themselves did not consider expedient. Energy and security expert Armen Manvelyan does not deny that the production of solar energy in Armenia has increased in recent years, but reminds that this is not the merit of the authorities, the program has been operating since 2010: "It has increased not due to the work of the authorities, but at the household level. It is sunny in Armenia, people install energy panels on their houses to use some of the energy they receive, and the excess is transferred to the power grid. At one time, this program was subsidized – if you took out a loan, the government subsidized it. If I'm not mistaken, the subsidies have been discontinued since July of this year."

According to the expert, it is incorrect to say that solar power plants replace or can replace nuclear power plants: "There is an experiment when Spain completely switched to solar power plants, but this led to Spain being left without electricity for three days this year due to known incidents. Nuclear power plants had to be restarted to get electricity. That is, solar energy is not sustainable and cannot replace sustainable energy."

According to Manvelyan, Pashinyan is actually preparing the ground for the abandonment of nuclear power plants: "By spreading this false information, they are preparing the ground for the closure of the nuclear power plant. Considering that they meet all the requirements of Turkey and Azerbaijan, we should not exclude this, Turkey wants to deprive Armenia of energy security." David Khazhakyan, Deputy Chairman of the Bright Armenia Party for Energy, who studied the field, noted: "It is surprising why Pashinyan stated that two nuclear power plants were built as a result of government decisions, he could have said four or five. And the reality is that the nuclear power plant has been and remains a pillar of Armenia's energy security, occupying a 40% share, which is the cheapest in terms of cost. Up to 50% of electricity is generated by thermal and hydroelectric power plants, and only 10-15% of electricity is generated by solar power plants. I do not underestimate the development of renewable energy in the least, but I consider the government's inaction on the construction of a new nuclear power plant to be criminal. The question is very simple: if Armenia does not sign a contract with Rosatom for the construction of a new power unit, the life of the Metsamor NPP will expire in 2036, and a huge gap will appear in the energy system." The plan is probably that this gap can be... filled by a "friendly" Turkey at the expense of a nuclear power plant that is being built together with the Russians."

Lusine Shakhverdyan

https://hraparak.am/post/17d124bc4194bedf9a40ddf8a28fd5b5

***

"WHILE PASHINYAN IS IN POWER, AZERBAIJAN MUST SOLVE ALL ITS PROBLEMS": A VIEW FROM BAKU

According to Azerbaijani military expert Uzeyir Jafarov, "let's not forget that it was thanks to Pashinyan's actions that we achieved certain goals

Read more:

https://thirdforceplus.blogspot.com/2024/05/blog-post_54.html